منظور از اصطلاحات و مندرجات برگ مطالبه ارزش افزوده
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
منظور از اصطلاحات و مندرجات برگ مطالبه ارزش افزوده چیست؟
پاسخ مختصر:
اصطلاحات و مثالی که در اینجا عنوان میکنیم مربوط به قانون قدیم ارزش افزوده بوده و در قانون جدید و دائمی ارزش افزوده هم در اکثر موارد به همین شکل استفاده خواهد شد.
مأخذ مشمول مالیات و عوارض / فروش کالا و خدمات عمومی:
کل فروش شما در یک فصل که مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده بوده است. برای مثال فرض کنید که کل فروشی که در یک فصل داشته اید 1200 واحد بوده که 1000 واحد آن مشمول مالیات و عوارض ارزش افزوده شده است؛ بنابراین عدد 1000 ماخذ مشمول مالیات و عوارض ما خواهد بود.
مالیات و عوارض کالا و خدمات عمومی:
مبلغ فروش فوق را در نرخ مالیاتی (درصد مالیات و عوارض) ضرب کرده و مالیات و عوارض ارزش افزوده به تفکیک به دست میآید. توجه کنید که در قانون قدیم، نرخ مالیات 6 درصد و نرخ عوارض 3 درصد بود؛ بنابراین با فرض 1000 واحد فروش (یا همان ماخذ مشمول)، مالیات و عوارض شما به ترتیب 60 و 30 واحد خواهد شد.
کسر میشود برگشت از فروش:
در طول یک دوره ممکن است برخی از کالایی که فروخته اید عودت داده شود. برای مثال چنانچه از 1000 واحد فروش 100 واحد آن از طرف خریدار در همان فصل عودت داده شود، مبلغ برگشت از فروش 100 واحد و مالیات و عوارض آن به ترتیب 6 و 3 واحد خواهد شد.
جمع مالیات و عوارض فروش:
مالیات و عوارض برگشت از فروش را از مالیات و عوارض فروش کسر کرده و جمع مالیات و عوارض فروش را به دست آورید. در مثال ما مبلغ 6 واحد مالیاتِ برگشت از فروش را از 60 واحد ماخذ فروش کسر کنید، جمع مالیات و عوارض فروش 54 واحد خواهد شد. همین عمل را برای عوارض تکرار کنید. عوارض شما 27=3-30 واحد خواهد شد.
جمع مالیات و عوارض فروش = مالیات و عوارض برگشت از فروش – مالیات و عوارض کالاها و خدمات عمومی
مالیات و عوارض پرداختی خرید کالا و خدمات عمومی:
کل اعتبار و طلبی که از بابت ارزش افزودههای پرداختی بابت خرید کالاها و خدمات در طول فصل ایجاد گردیده است را محاسبه نمایید. فرض کنید در طول فصل 200 واحد خرید محصولات مشمول ارزش افزوده داشته اید، بنابراین 12 واحد مالیات و 6 واحد عوارض بابت خرید کالاهای مشمول پرداخت کرده اید که به عنوان اعتبار و طلب شما از ارزش افزودههایی که باید پرداخت کنید کسر میشود.
کسر میشود برگشت از خرید:
در صورتی که کالاهایی که مشمول ارزش افزوده بوده در طول فصل خریده اید و پس از مدتی عودت داده اید، مالیات و عوارض آنها را محاسبه کرده و در این جدول جایگذاری کنید.
کسر میشود مالیات و عوارض موضوع تبصره ۲، ۳ و ۴ ماده ۱۷ ق.م.ا.ا:
چنانچه کالاها و خدماتی که ارائه میکنید معاف از مالیات است اما بابت خرید نهادههای آنها، مالیات و عوارضی پرداخت کرده اید، آنها را در این قسمت وارد کنید. توجه داشته باشید که اگر کالا یا خدمتی که میفروشید و ارائه میکنید معافیت داشته باشد نمیتوانید از اعتبار آن استفاده کنید.
جمع مالیات و عوارض پرداختی قابل کسر خرید:
از جمع جبری سه آیتم قبل، مالیات و عوارض پرداختی قابل کسر خرید به دست میآید.
جمع مالیات و عوارض پرداختی قابل کسر خرید = مالیات و عوارض موضوع تبصره ۲، ۳ و ۴ ماده ۱۷ ق.م.ا.ا – برگشت از خرید – مالیات و عوارض پرداختی خرید کالا و خدمات عمومی
مابه التفاوت مالیات و عوارض فروش و خرید:
از تفاوت جمع مالیات و عوارض فروش و جمع مالیات و عوارض پرداختی قابل کسر خرید، مابه التفاوت مالیات و عوارض فروش و خرید به دست میآید.
مابه التفاوت مالیات و عوارض فروش و خرید = جمع مالیات و عوارض پرداختی قابل کسر خرید – جمع مالیات و عوارض فروش
اعتبار انتقالی از دوره قبل:
چنانچه اعتبار و طلبی از دوره قبل داشته اید در اینجا نشان داده میشود.
اضافه میشود جرایم موضوع ماده ۲۲:
در صورت عدم ثبت نام مؤدیان در مهلت مقرر، عدم صدور صورتحساب، عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب، عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده، عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد، عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک داشته باشید، مشمول جرائم موضوع ماده 22 قانون قدیم مالیات بر ارزش افزوده خواهید شد.
اضافه میشود جریمه موضوع ماده ۲۳:
تأخیر در پرداخت مالیـاتهای موضوع قانون قدیم مالیات بر ارزش افزوده در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمهای به میزان دو درصد (۲%) درماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر خواهد بود.
کسر میشود جمع پرداختیهای مؤدی:
چنانچه بابت این دوره مالیات و عوارضهایی را پرداخت کرده اید، در اینجا قید مینمایید.
جمع کل بدهی/اعتبار:
عدد نهایی که مشخص کننده این است که بدهی مالیات و عوارض شما با در نظر گرفتن تمام آیتمهای فوق چقدر میشود. توجه داشته باشید که این عدد میتواند منفی شده و به این معناست که شما در این فصل اعتبار بیشتری داشته و طلب کار شده اید.
مأخذ مشمول مالیات و عوارض / فروش | مبلغ | |
کالا و خدمات عمومی | 1000 | |
|
| |
منبع | مالیات | عوارض |
کالا و خدمات عمومی | 60 | 30 |
کسر میشود برگشت از فروش | 6 | 3 |
جمع مالیات و عوارض فروش | 54 | 27 |
مالیات و عوارض پرداختی خرید کالا و خدمات عمومی | 12 | 6 |
کسر میشود برگشت از خرید | 2 | 1 |
کسر میشود مالیات و عوارض موضوع تبصره ۲، ۳ و ۴ ماده ۱۷ ق.م.ا.ا | 4 | 2 |
جمع مالیات و عوارض پرداختی قابل کسر خرید | 6 | 3 |
مابه التفاوت مالیات و عوارض فروش و خرید | 48 | 24 |
اعتبار انتقالی از دوره قبل | 10- | 5- |
اضافه میشود جرایم موضوع ماده ۲۲ | 4 | 2 |
اضافه میشود جریمه موضوع ماده ۲۳ | 2 | 1 |
کسر میشود جمع پرداختیهای مؤدی | 10 | 5 |
جمع کل بدهی/اعتبار | 34 | 17 |
قانون موقت مالیات بر ارزش افزوه مصوب 1387
فصل سوم- مأخذ، نرخ و نحوه محاسبه مالیات
ماده ۱۴- مأخذ محاسبه مالیات، بهای کالا یا خدمت مندرج در صورتحساب خواهد بود. در مواردی که صورتحساب موجود نباشد و یا از ارائه آن خودداری شود و یا به موجب اسناد و مدارک مثبته احراز شود که ارزش مندرج در آنها واقعی نیست، مأخذ محاسبه مالیات بهای روز کالا یا خدمت به تاریخ روز تعلق مالیات میباشد.
تبصره- موارد زیر جزء مأخذ محاسبه مالیات نمیباشد:
الف ـ تخفیفات اعطائی؛
ب ـ مالیات موضوع این قانون که قبلاً توسط عرضه کننده کالا یا خدمت پرداخت شده است؛
ج ـ سایر مالیاتهای غیرمستقیم و عوارضی که هنگام عرضه کالا یا خدمت به آن تعلق گرفته است.
ماده ۱۵- مأخذ محاسبه مالیات واردات کالا، عبارت است از ارزش گمرکی کالا (قیمت خرید، هزینه حمل ونقل و حق بیمه) به علاوه حقوق ورودی (حقوق گمرکی و سود بازرگانی) مندرج در اوراق گمرکی.
تبصره- مأخذ محاسبه مالیات واردات خدمت، عبارت است از معادل ارزش ریالی مربوطه به ما به ازاء واردات خدمت مزبور.
ماده ۱۶- نرخ مالیات بر ارزش افزوده، یک و نیم درصد (5/1%) میباشد. (طبق آخرین اصلاحیه نرخ مالیات 6 و نرخ عوارض 3 درصد بوده است.)
ماده ۱۷- مالیاتهایی که مؤدیان در موقع خرید کالا یا خدمت برای فعالیتهای اقتصادی خود به استناد صورتحسابهای صادره موضوع این قانون پرداخت نموده اند، حسب مورد از مالیاتهای وصول شده توسط آنها کسر ویا به آنها مسترد میگردد. ماشین آلات و تجهیزات خطوط تولید نیز از جمله کالای مورد استفاده برای فعالیتهای اقتصادی مؤدی محسوب میگردد.
تبصره ۱- در صورتی که مؤدیان مشمول حکم این ماده در هر دوره مالیاتی اضافه پرداختی داشته باشند، مالیات اضافه پرداخت شده به حساب مالیات دورههای بعد مؤدیان منظور خواهد شد و در صورت تقاضای مؤدیان، اضافه مالیات پرداخت شده از محل وصولیهای جاری درآمد مربوط، مسترد خواهد شد.
تبصره ۲- در صورتی که مؤدیان به عرضه کالا یا خدمت معاف از مالیات موضوع این قانون اشتغال داشته باشند و یا طبق مقررات این قانون مشمول مالیات نباشند، مالیاتهای پرداخت شده بابت خرید کالا یا خدمت تا این مرحله قابل استرداد نمیباشد.
تبصره ۳- درصورتی که مؤدیان به عرضه توأم کالاها یا خدمات مشمول مالیات و معاف از مالیات اشتغال داشته باشند، صرفاً مالیاتهای پرداخت شده مربوط به کالاها یا خدمات مشمول مالیات در حساب مالیاتی مؤدی منظور خواهد شد.
تبصره ۴- مالیات بر ارزش افزوده و عوارض پرداختی مؤدیان بابت کالاهای خاص موضوع تبصره ماده(۱۶) و بندهای (ب)، (ج) و(د) ماده(۳۸) این قانون، صرفاً در مراحل واردات، تولید و توزیع مجدد آن کالاها توسط واردکنندگان، تولیدکنندگان و توزیع کنندگان آن، قابل کسر ازمالیاتهای وصول شده و یا قابل استرداد به آنها خواهد بود.
تبصره ۵- آن قسمت از مالیاتهای ارزش افزوده پرداختی مؤدیان که طبق مقررات این قانون قابل کسر از مالیاتهای وصول شده یا قابل استرداد نیست، جزء هزینههای قابل قبول موضوع قانون مالیاتهای مستقیم محسوب میشود.
تبصره ۶- مبالغ اضافه دریافتی از مؤدیان بابت مالیات موضوع این قانون، در صورتی که ظرف سه ماه از تاریخ درخواست مؤدی مسترد نشود، مشمول خسارتی به میزان دو درصد (۲%) در ماه نسبت به مبلغ مورد استرداد و مدت تأخیر خواهد بود.
تبصره ۷- مالیاتهایی که در موقع خرید کالاها و خدمات توسط شهرداریها و دهیاریها برای انجام وظایف و خدمات قانونی پرداخت میگردد، طبق مقررات این قانون، قابل تهاتر و یا استرداد خواهد بود.
ماده ۲۲- مؤدیان مالیـاتی در صورت انجام ندادن تکالیف مقرر در این قانون و یا در صورت تخلف از مقررات ایـن قانون، علاوه بر پرداخت مالیات متعلق و جریمه تأخیر، مشمول جریمهای به شرح زیر خواهند بود:
۱- عدم ثبت نام مؤدیان در مهلت مقرر معادل هفتاد و پنج درصد (۷۵%) مالیات متعلق تا تاریخ ثبت نام یا شناسایی حسب مورد؛
۲- عدم صدور صورتحساب معادل یک برابر مالیات متعلق؛
۳- عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب معادل یک برابر مابه التفاوت مالیات متعلق؛
۴- عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده معادل بیست وپنج درصد (۲۵%) مالیات متعلق؛
۵- عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد حسب مورد، معادل پنجاه درصد (۵۰%) مالیات متعلق؛
۶- عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل بیست و پنج درصد (۲۵%) مالیات متعلق.
ماده ۲۳- تأخیر در پرداخت مالیـاتهای موضوع ایـن قانون در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمهای به میزان دو درصد (۲%) درماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر خواهد بود.