تعریف درآمد مشمول مالیات و اصطلاحات مندرج در برگ تشخیص
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال:منظور از درآمد مشمول مالیات و سایر اصطلاحات مندرج در برگ تشخیص، چیست؟
پاسخ :
برای اینکه بهتر با برگ تشخیص آشنا شویم نمونه‌ای از قسمت محاسبات برگ تشخیص را در زیر به نمایش می‌گذاریم
اصطلاحات در برگ تشخیص
1. درآمد مشمول مالیات قبل از کسر معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر: سود کل سالانه قبل از اینکه بخواهیم هر نوع معافیت مالیاتی را از آن کسر کنیم.
2. زیان تایید شده: زیانی است که در رسیدگی مالیاتی برای اداره مالیاتی احراز گردیده است.
نکته: در برگ تشخیص یکی از موارد بالا قید گردیده است یا سود یا زیان
3. معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر: هر نوع معافیتی که قانون برای شما در نظر گرفته است مثل سود فعالیت کشاورزی. در صورتی که برای مثال سود فعالیت کشاورزی هم جزء بند 1 فوق گنجانده شده باشد، به دلیل معافیت فعالیت‌های کشاورزی، این سود از سود کل کسر می‌گردد.
4. معافیت ماده 101 قانون مالیات‌های مستقیم: معافیت سالانه مشاغل که هر سال در قوانین بودجه اعلام می‌گردد. این معافیت برای اشخاصی است که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر ارسال و دفاتر و اسناد و مدارک خود را براساس قوانین به اداره مالیاتی ارائه نموده اند.
5. استهلاک زیان انباشته از سنوات قبل (مورد تایید سازمان): در صورتی که سال‌های گذشته زیانی داشته اید که اداره مالیاتی تایید نموده است، زیان مذکور به سال‌های بعد انتقال می‌یابد.
6. درآمد مشمول مالیات بعد از کسر معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر: سودی است که کلیه سود فعالیت‌های معاف و نرخ صفر و همچنین زیان‌های سال مالیاتی و سال قبلش از آن کسر می‌گردد.
7. سهم اتاق بازرگانی: معادل 3 در هزار از درآمد مشمول مالیات قطعی شده (بند 6 فوق) برای مودیان دارای کارت بازرگانی
جهت مشاوره رایگان کلیک کنید
اصطلاحات در برگ تشخیص
1. درآمد مشمول مالیات قبل از کسر معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر: سود کل سالانه قبل از اینکه بخواهیم هر نوع معافیت مالیاتی را از آن کسر کنیم.
2. زیان تایید شده: زیانی است که در رسیدگی مالیاتی برای اداره مالیاتی احراز گردیده است.
نکته: در برگ تشخیص یکی از موارد بالا قید گردیده است یا سود یا زیان
3. معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر: هر نوع معافیتی که قانون برای شما در نظر گرفته است مثل سود فعالیت کشاورزی. در صورتی که برای مثال سود فعالیت کشاورزی هم جزء بند 1 فوق گنجانده شده باشد، به دلیل معافیت فعالیت‌های کشاورزی، این سود از سود کل کسر می‌گردد.
4. معافیت ماده 101 قانون مالیات‌های مستقیم: معافیت سالانه مشاغل که هر سال در قوانین بودجه اعلام می‌گردد. این معافیت برای اشخاصی است که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر ارسال و دفاتر و اسناد و مدارک خود را براساس قوانین به اداره مالیاتی ارائه نموده اند.
5. استهلاک زیان انباشته از سنوات قبل (مورد تایید سازمان): در صورتی که سال‌های گذشته زیانی داشته اید که اداره مالیاتی تایید نموده است، زیان مذکور به سال‌های بعد انتقال می‌یابد.
6. درآمد مشمول مالیات بعد از کسر معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر: سودی است که کلیه سود فعالیت‌های معاف و نرخ صفر و همچنین زیان‌های سال مالیاتی و سال قبلش از آن کسر می‌گردد.
7. سهم اتاق بازرگانی: معادل 3 در هزار از درآمد مشمول مالیات قطعی شده (بند 6 فوق) برای مودیان دارای کارت بازرگانی
8. سهم اتاق اصناف و مجامع حرفه‌ای موضوع تبصره 2 ماده 186 قانون مالیات‌های مستقیم:
یک در هزار از درآمد مشمول مالیات قطعی شده برای تشکل‌های صنفی و مجامع حرفه ای
تبصره 2 ماده 186 قانون مالیات‌های مستقیم: به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده می‌شود مبلغی معادل یک در هزار درآمد مشمول مالیات قطعی شده صاحبان درآمد مشاغل را وصول و در حساب مخصوص در خزانه منظور نموده تا در حدود اعتبارات مصوب بودجه سالانه به تشکل‌های صنفی و مجامع حرفه‌ای که در امر‌تشخیص و وصول مالیات همکاری می‌نمایند پرداخت نماید. وجوه پرداختی به استناد این ماده از شمول مالیات و کلیه مقررات مغایر مستثنی است.
9. مانده مشمول مالیات: بعد از کسر سهم اتاق اصناف و بازرگانی (بندهای 7 و 8) فوق از درآمد مشمول مالیات بعد از کسر معافیت‌ها و مشمول نرخ صفر (بند 6) مانده مشمول مالیات به دست می‌آید. درواقع از این عدد است که مالیات محاسبه می‌شود.
10. مالیات: مانده مشمول مالیات فوق در نرخهای مالیاتی ضرب شده و مالیات به دست می‌آید.
11. مشوق تبصره ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم:
اگر سود اعلامی شما در اظهارنامه این عملکرد از سود ابرازی سال گذشته حداقل 10 درصد تا 50 درصد بیشتر باشد، شما مالیات کمتری پرداخت خواهید کرد.
مثلاً اگر در سال قبل از این عملکرد، سود اعلامی شما در اظهارنامه 100 میلیون تومان بوده و سال بعد از آن سود را 150 میلیون تومان در اظهارنامه اعلام کنید. شما 50 درصد سود بیشتر (درآمد مشمول مالیات بیشتر) اعلام کرده اید، بنابراین به ازای هر 10 درصد افزایش سودی که اعلام کنید 1 درصد از نرخ مالیاتی شما کاسته می‌شود.
در مثال ما اگر نرخ مالیاتی شما در حالت عادی 15 درصد بوده، نرخ مالیاتی جدید شما در صورت اعمال مشوق فوق، 5 درصد کاهش پیدا کرده و به عدد 10 درصد خواهد رسید. لذا چنانچه مالیات واقعی شما برای 150 میلیون تومان با نرخ 15 درصد 22.5 میلیون تومان می‌شد، با مشوق جدید، مالیات شما 15 میلیون تومان یعنی 7.5 میلیون تومان کمتر خواهد شد. دلیل این مشوق و کم شدن نرخ مالیاتی برای اینگونه اشخاص این است که قانون گذار سعی کرده افرادی که سود بیشتری داشته اند را تشویق به ابراز سود واقعی شان نماید.
:تبصره ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم
به ازای هر ده درصد (۱۰ %) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخهای مذکور کاسته می‌شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است
12. مالیات متعلق: اگر مشوق تبصره ماده 131 را از مالیات فوق کسر کنیم، مالیات متعلق به دست می‌آید.
13. جرائم مالیاتی تا تاریخ صدور برگ تشخیص: به دلیل اینکه برخی جرائم متغیرند، جرائم را تا تاریخ صدور برگ تشخیص محاسبه کرده تا امکان محاسبه جرائم متغیر در آینده را داشته باشد. برخی از جرائم عبارت است از: 1. جریمه عدم تسلیم اظهارنامه (غیرقابل بخشش) 2. جریمه کتمان درآمد (غیرقابل بخشش) 3. پرداخت مالیات پس از سررسید مقرر (قابل بخشش) 4. جریمه عدم صدور فاکتور یا صورتحساب (قابل بخشش) توجه کنید که جرائم به مالیات متعلق در بند قبل اضافه می‌شوند.
14. بخشودگی مالیاتی و سایر موارد قابل کسر از مالیات:
1. بخشودگی مالیاتی: مبلغی است که معمولاً برای حمایت گروهی از مودیان که به تکالیف خود در مواردی خاص عمل کرده اند اعمال می‌شود، برای مثال بخشودگی ده درصد (۱۰ %) از مالیات ابرازی عملکرد مؤدیانی که توسط سازمان امور مالیاتی ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه شده‌اند. این مبلغ از مالیات متعلق بند 12 فوق کسر خواهد شد.
2. مالیات پرداختی: مبلغی که قبل از صدور برگ تشخیص و معمولاً بابت مالیات ابرازی در اظهارنامه، پرداخت نموده اید. این مبلغ از مالیات متعلق بند 12 فوق کسر خواهد شد.
3. جوائز خوش حسابی: برای اشخاصی که ماده 189 و 190 قانون مالیات‌های مستقیم را رعایت نمایند اعمال می‌شود. این مبلغ از مالیات متعلق بند 12 فوق کسر خواهد شد.
ماده 189- اشخاص حقوقی و همچنین اشخاص حقیقی چنانچه طی سه سال متوالی ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و مدارک آنان مورد قبول قرارگرفته باشد و مالیات هرسال را در سال تسلیم اظهارنامه بدون مراجعه به هیأتهای حل اختلاف مالیاتی پرداخت کرده باشند معادل پنج درصد (5%) اصل مالیات سه سال مذکور علاوه بر استفاده از مزایای مقرر در ماده (190) این قانون به عنوان جایزه خوش‌حسابی از محل وصولی‌های جاری پرداخت یا در حساب سنوات بعد آنان منظور خواهد‌شد. جایزه مزبور از پرداخت مالیات معاف خواهد بود
ماده 190 - علی‌الحساب پرداختی بابت مالیات عملکرد هرسال مالی قبل از سررسید مقرر در این قانون برای پرداخت مالیات عملکرد موجب تعلق جایزه‌ای معادل یک درصد (1%) مبلغ پرداختی به ازای هر ماه تا سررسید مقرر خواهد بود که از مالیات متعلق همان عملکرد کسر خواهد شد
بدهی مالیاتی: مبنای ما “مالیات متعلق” است. به این عدد جرائم مالیاتی اضافه شده و بخشودگی مالیاتی، مالیات پرداختی و جوائز خوش حسابی از آن کسر خواهد شد. نتیجه بدهی مالیاتی خواهد بود.
