نحوه اعتراض در شورای عالی مالیاتی و دیوان عدالت اداری
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال:در دو هیات حل اختلاف شرکت کردم و نتیجهای نگرفتم، در شورای عالی مالیاتی و دیوان عدالت اداری میتوانم اعتراضم را مطرح کنم؟
پاسخ :
شما میتوانید اعتراض خود را مطرح کنید اما باید توجه داشته باشید که در هر دوی مراجع یادشده میبایست اسناد و مدارک و مستندات قانونی قابل قبولی ارائه نمایید.
در شورای عالی مالیاتی که مرجع درون سازمانی محسوب میشود فقط و فقط از نظر شکلی بررسی میگردد که آیا
1. قوانین و مقرات به درستی اجرا شده اند؟
2. فرایند رسیدگی به پرونده مالیاتی به طور کامل و منطبق با قوانین و مقررات انجام شده است؟
درواقع شورای عالی مالیاتی راساً به ماهیت و اعداد و ارقام و تعدیل آنها در پرونده ورود پیدا نمیکند. در صورتی که تشخیص دهد از نظر شکلی و ظاهری، قوانین و مقررات در رسیدگی به پرونده مالیاتی مودی رعایت نشده است، نسبت به نقض و ابطال آرای هیأتهای حل اختلاف مالیاتی اقدام نموده و پرونده به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگر ارجاع خواهد شد. هیات جدید نسبت به رسیدگی و صدور رای با درنظر گرفتن موارد اشاره شده در رای شورای عالی مالیاتی مینماید.
چنانچه مایل به اعتراض به شورای عالی مالیاتی باشید، اعتراض شما باید متضمن و دربرگیرنده یکی از موارد زیر باشد:
1. عدم رعایت قوانین و مقررات موضوعه یا 2. نقص رسیدگی
بنابراین در تنظیم لایحه دفاعیهای ارسالی برای شورای عالی مالیاتی حتماً به یک یا هردوی موارد مذکور اشاره نمایید.
اما در دیوان عدالت اداری که مرجعی برون سازمانی است، شما میتوانید چه از نظر شکلی (عدم رعایت تشریفات قانونی و نقص در رسیدگی) و چه از نظر ماهوی (اطلاعات و اعداد مندرج در پرونده) شکایت خود را مطرح نمایید.
مرجع مذکور چنانچه اشتباه یا نقصی را ملاحظه نماید که به اساس رأی لطمه وارد نکند، آن را اصلاح و رأی را تایید مینماید و چنانچه رأی واجد ایراد شکلی یا ماهوی مؤثر باشد، شعبه دیوان عدالت اداری مکلف است با ذکر همه موارد و تعیین آنها، پرونده را به مرجع مربوط اعاده کند. مرجع حل اختلاف مالیاتی جدید موظف است مطابق دستور شعبه دیوان نسبت به رفع نقص یا ایرادهای اعلامی اقدام و سپس مبادرت به اتخاذ تصمیم یا صدور رأی نماید.
قانون مالیاتهای مستقیم
ماده ۲۴۷-آراء هیأتهای حل اختلاف مالیاتی بدوی قطعی و لازم الاجراء است. مگراین که ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ رأی براساس ماده (۲۰۳) این قانون و تبصرههای آن به مؤدی، از طرف مأموران مالیاتی مربوط یا مؤدیان مورد اعتراض کتبی قرار گیرد که در این صورت پرونده جهت رسیدگی به هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر احاله خواهد شد. رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر قطعی و لازم الاجراء میباشد.
تبصره ۴- آراء قطعی هیأتهای حل اختلاف مالیاتی به استثناء مواردی که رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی با عدم اعتراض مؤدی یا مأمور مالیاتی مربوط قطعیت مییابد برابر مقررات ماده (۲۵۱) این قانون قابل شکایت و رسیدگی در شورای عالی مالیاتی خواهد بود.
ماده 251- مودی یا دادستان انتظامی مالیاتی میتوانند ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر، به استناد عدم رعایت قوانین و مقررات موضوعه یا نقص رسیدگی، با اعلام دلایل کافی به شورای عالی مالیاتی اعتراض نموده و تجدید رسیدگی را درخواست کنند.
ماده 256 ـ هرگاه از طرف مودی یا ادارة امور مالیاتی شکایتی در موعد مقرر از رأی قطعی هیأت حل اختلاف مالیاتی واصل شود که ضمن آن با اقامة دلایل و یا ارائة اسناد و مدارک صراحتا یا تلویحا ادعای نقص قوانین و مقررات موضوعه یا ادعای نقص رسیدگی شده باشد، رئیس شورای عالی مالیاتی شکایت را جهت رسیدگی به یکی از شعب مربوط ارجاع خواهد نمود.
شعبة مزبور موظف است بدون ورود به ماهیت امر صرفا ازلحاظ رعایت تشریفات و کامل بودن رسیدگیهای قانونی و مطابقت مورد با قوانین و مقررات موضوعه به موضوع رسیدگی و مستندا به جهات و اسباب و دلایل قانونی رأی مقتضی بر نقض آرای هیأتهای حل اختلاف مالیاتی و یا رد شکایت مزبور صادر نماید، رأی شعبه با اکثریت مناط اعتبار است و نظر اقلیت باید در متن رأی قید گردد.
ماده 257 ـ در مواردی که رأی مورد شکایت از طرف شعبه نقض میگردد پروندة امر جهت رسیدگی مجدد به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگر ارجاع خواهد شد و در صورتی که در آن محل یک هیأت بیشتر نباشد به هیأت حل اختلاف مالیاتی نزدیکترین شهری که با محل مزبور در محدودة یک استان باشد ارجاع میشود. مرجع مزبور مجددا به موضوع اختلاف مالیاتی برطبق فصل سوم این باب و با رعایت نظر شعبة شورای عالی مالیاتی رسیدگی و رأی مقتضی میدهد. رأیی که بدین ترتیب صادر میشود قطعی ولازمالاجراء است.
حکم این ماده در مواردی که آرای صادره از هیأتهای حل اختلاف مالیاتی توسط دیوان عدالت اداری نقض میگردد نیز جاری خواهد بود.
تبصره ـ در مواردی که رأی هیأتهای حل اختلاف مالیاتی نقض میشود شورای عالی مالیاتی موظف است یک نسخه از رأی هیأت را برای رسیدگی نزد دادستان انتظامی مالیاتی ارسال دارد تا درصورت احراز تخلف اقدام به تعقیب نماید.
قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 25/03/1392
بند 2 ماده 10
رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیونهایی مانند کمیسیونهای مالیاتی، هیأت حلاختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون موضوع ماده ( ۱۰۰ ) قانون شهرداریها منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها
قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲/۳/۲۵
ماده ۶۳ - هرگاه شعبه رسیدگیکننده دیوان درمرحله رسیدگی به آراء و تصمیمات مراجع مذکور در بند (۲) ماده(۱۰) این قانون، اشتباه یا نقصی را ملاحظه نماید که به اساس رأی لطمه وارد نکند، آن را اصلاح و رأی را ابرام مینماید و چنانچه رأی واجد ایراد شکلی یا ماهوی مؤثر باشد، شعبه مکلف است با ذکر همه موارد و تعیین آنها، پرونده را به مرجع مربوط اعاده کند. مرجع مذکور موظف است مطابق دستور شعبه دیوان نسبت به رفع نقص یا ایرادهای اعلامی اقدام و سپس مبادرت به اتخاذ تصمیم یا صدور رأی نماید.