پاسخ :

آقای مشاور هر از چندگاهی در موسسه مشاوره خود، کلاس‌های آموزشی رایگانی برگزار می‌نمایند.
آخر هفته بود و جلسه پرسش و پاسخ مباحث مالیاتی تشکیل شده بود. آقای مشاور که اطلاعات مالیاتی خوبی داشتند، برای هر سوال، پاسخی قابل فهم ارائه می‌نمودند؛ به طوری که سوال کننده کاملاً متوجه شود که چه کاری باید انجام دهد.
در آخر جلسه یکی از حضار پرسید، اگر ممکن است به صورت تیتروار توضیح دهید که هر شخصی که صاحب کسب و کاری می‌شود، چه نکاتی را باید رعایت نماید تا به مشکلات خاصی برخورد نکند؟
آقای مشاور گفتند: بله، حتماً، من موارد را به صورت بند به بند می‌نویسم و شما هم در جزوه خود یادداشت کنید تا کمترین چالش را داشته باشید.
1. حداکثر تا 4 ماه پس از شروع فعالیت ملزم به ثبت نام در سامانه‌های مالیاتی و تشکیل پرونده سیستمی هستید؛ در غیر این صورت مشمول جرائم قانونی غیرقابل بخشش خواهید شد.
2. به منظور ثبت نام در دست داشتن اطلاعاتی از قبیل کدملی، شماره پشت کارت ملی، کدپستی، شماره همراه تحت مالکیت، ضروریست.
3. به پیشخوان (کافی نت یا سایت) جهت پیش ثبت نام و سپس ثبت نام کداقتصادی مراجعه نمایید.
4. حتماً گروه فعالیت خود را (اول، دوم یا سوم) با توجه به نوع و حجم فعالیتی که دارید براساس مقررات مشخص نمایید.
5. اگر در گروه اول قرار می‌گیرید ثبت دفاتر روزنامه و کل در اداره ثبت شرکت‌ها را در ابتدای شروع فعالیت فراموش نکنید و هرسال قبل از شروع سال جدید این کار را تکرار کنید.
6. فرم‌ها و صورت‌های درآمد و هزینه‌ای ماهانه، سالانه و یا دفاتر روزنامه و کل براساس گروه بندی را استفاده و تکمیل نموده و اسناد و مدارک مالی مربوطه را ضمیمه آنها نمایید.
7. صورتحساب (فاکتور) فروش مطابق مقرره‌های قانونی و براساس کداقتصادی صادره سازمان صادر نمایید.
8. از اسناد و مدارک و دفاتر و فرم‌ها مطابق با مقررات موجود سازمان نگهداری نموده تا در زمان لازم به ادارۀ مالیاتی ارائه نمایید.
9. تنها از حساب‌های بانکی تجاری مختص به شغل خود استفاده کنید و تمام آنها را در سامانه‌های مالیاتی ثبت نمایید.
10. در فرایند کسب و کار خود انضباط مالی ایجاد کنید به طوری که از زمان اولین مرحله تا آخرین مرحله به صورت کاملاً مشخص و با یک رویه واحد، تمامی امور کسب و کار شما انجام شود و از همه مهمتر سعی کنید که فقط و فقط از حساب بانکی مشخصی که همان حساب تجاری شماست برای کسب و کارتان استفاده نمایید. تمام ورودی‌ها و خروجی‌های حساب بانکی کاملاً مشخص باشد.
11. حتماً از صورتحساب‌های رسمی فروش یا صورتحساب الکترونیکی (درصورت مشمولیت) استفاده نموده و اطلاعات کد اقتصادی و هویتی دو طرف معامله را مطابق صورتحساب مذکور تکمیل نمایید.
12. قبل از ارسال صورت معاملات فصلی، اظهارنامه ارزش افزوده و اظهارنامه عملکرد سالانه، اطلاعات خواسته شده را آماده داشته باشید. بهتر است رویه مالی شما به شکلی باشد که این اعداد در طی سال و به روز آماده باشند که هر زمان به آنها نیاز داشتید در سریعترین زمان در اختیار شما قرار گیرند.
13. در صورتی که گروه اول هستید صورت معاملات فصلی خود را ارسال نمایید.
14. اظهارنامه ارزش افزوده خود را (در صورتی که مشمول ارزش افزوده هستید) تا پانزدهمِ ماهِ پس از هر فصل ارسال نمایید. (پس از مشمولیت و ثبت نام در سامانه مودیان فقط ملزم به پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده تا پایان ماه بعد از هرفصل خواهید بود و دیگر نیازی به ارسال اظهارنامه نخواهید داشت.)
15. قبل از ارسال اظهارنامه به ویژه اظهارنامه عملکرد سالانه از اعداد و مالیات آن آگاهی کامل داشته باشید و ترجیحاً با یک مشاور مالیاتی مطرح نموده تا اینکه بعداً دچار مشکل نشوید.
16. اظهارنامه مالیاتی یا فرم تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم خود را از طریق سامانه در خرداد ماه هر سال (ترجیجاً تا 20 خرداد ماه که هنوز سایت‌ها خیلی شلوغ نیستند.) و با نظر مشاور مالیاتی ارسال نمایید.
17. به پیامک‌های سازمان مالیاتی حساس باشید به ویژه پیامک‌هایی که به شما ابلاغیه‌های جدیدی که در کارتابل شما در سیستم قرار گرفته است را اطلاع می‌دهند.
18. پس از مشاهده برگ مطالبه یا تشخیص یا… در سامانه، آن روز مصادف با روز ابلاغ محسوب خواهد شد.
19. اصطلاحات مهم برگه‌های مالیاتی را یاد بگیرید.
20. پس از ابلاغ دستی یا سیستمی، درصورتی که به مالیات خود اعتراض دارید، قبل از ثبت اعتراض به برگ تشخیص یا مطالبه، به اداره مالیاتی خود مراجعه نموده و جزئیات گزارشی که مبنای صدور برگ تشخیص یا مطالبه گردیده است را از واحد مالیاتی و مسئولین ذیربط دریافت کنید. (در واقع ادارۀ مالیات با مستندات و مدارکی به عدد مالیاتی شما رسیده است، آن مستندات و مدارک را از کارمند مربوطه تقاضا کنید تا در ادامه راحت تر بتوانید از خودتان دفاع کنید.)
21. درصورتی که قصد اعتراض به برگ تشخیص یا مطالبه مالیاتی خود را دارید، حتماً و حتماً ظرف نهایتاً 30 روز از ابلاغ (بهتر است به روزهای پایانی نیندازید) نسبت به آماده سازی لایحه دفاعیه و ثبت اعتراض در سامانه یا ثبت اعتراض از طریق مراجعه به اداره مالیاتی اقدام نمایید.
22. با توجه به حساسیت اعتراض در این مرحله بهتر است با نظر یک مشاور مالیاتی متخصص نسبت به ارائه لایحه دفاعیه مستدل و مستند اقدام نمایید تا بهترین نتیجۀ ممکن را بگیرید. (حتماً در پایان لایحه دفاعیه خود نماینده بند 3 ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم را معرفی نمایید.)
23. بعد از اعتراض، 45 روز زمان هست که ادارۀ مالیاتی از شما دعوت کند تا در جلسۀ استماع که مابین شما و مسئول مربوطه برگزار می‌شود شرکت کرده و نسبت به موارد اعتراضی خود توضیح دهید. این مرحله برای شما بسیار حائز اهمیت است و سعی کنید این جلسه در روزهای ابتدایی برگزار شود تا چنانچه قرار بر ارائه اسناد و مدارکی از طرف شما شد و یا نیاز به بررسی پرونده توسط کارمند مالیاتی دیگری به وجود آمد، این فرصت وجود داشته باشد؛ زیرا در این مرحله مسئول مربوطه نهایتاً تا 45 روز از تاریخ اعتراض شما فرصت حل اختلاف و صدور رأی را خواهد داشت.
24. بهترین پیشنهاد این است که اختلاف خود را در همان بازۀ 45 روزه از ثبت اعتراض حل کنید زیرا که رویۀ امور مالیاتی بدین شکل است که سعی می‌کنند تخفیف‌های خوبی در این مرحله قائل شوند تا پرونده‌های مالیاتی در همین مرحله قطعی شده و هزینه‌های بیشتری برای دولت و مودی ایجاد نگردد.
25. در صورتی که بر روی مبلغ مالیات با مسئول مربوطه توافق کردید، نسبت به تسویه یا درخواست تقسیط و درخواست بخشودگی جرائم اقدام نمائید تا تکلیف پرونده مشخص شود و در ادامه با مشکل اجرائیات برخورد نکنید.
26. در صورتی که با مسئول مربوطه توافق نکنید، ایشان مکلف است نسبت به درج درآمد مشمول مالیات (سود شما) مورد نظر خود، در پشت برگ تشخیص (مطالبه) و یا برگه‌های مربوطه اقدام نموده و پروندۀ شما را به هیات حل اختلاف مالیاتی ارجاع دهد.
27. در فاصلۀ تا تشکیل هیات حل اختلاف بدوی، سعی کنید که لایحه دفاعیه و مستندات پرونده را با نظر مشاور مالیاتی زُبده‌ای آماده کرده تا هر زمان قرار بر تشکیل هیات مذکور شد، دغدغۀ زمانی برای آماده کردن مدارک نداشته باشید.
28. منتظر بمانید که برگه دعوت به جلسه هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی به صورت سیستمی یا دستی ابلاغ شود.
29. در تاریخ و ساعت و مکان مقرر با لایحه دفاعیه و مستندات در جلسه هیات حل اختلاف حاضر شوید و از خودتان دفاع کنید.
30. جلسه الزاماً با حضور سه عضو رسمیت می‌یابد. یک عضو نماینده سازمان مالیاتی، یک عضو حقوق دان مطلع یا قاضی بازنشسته و یک عضو نماینده اتاق بازرگانی یا اصناف و یا دیگر نمایندگان بند 3 ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم (که این عضو بند 3 را که نمایندۀ شما در جلسه محسوب می‌شود، حتماً در لایحه دفاعیه خود و در مرحلۀ اعتراض به برگ تشخیص یا مطالبه، درخواست نمایید که از کدام مرجع باشد.) در صورتی که یکی از این 3 عضو در جلسه حضور نداشته باشند، جلسه رسمیت ندارد و می‌توانید درخواست لغو جلسه را در لایحه دفاعیه خود داشته باشید تا جلسه، در موعد دیگری و با حضور هر سه عضو برگزار گردد.
31. پس از تشکیل جلسه، فارغ از لایحه دفاعیه کتبی، اظهارات شفاهی شما نیز باید در صورتجلسه قید گردد.
32. باتوجه به اینکه انشای رای توسط حقوق دان یا قاضی به عنوان شخص بی‌طرف در جلسه صورت می‌گیرد، سعی کنید که خطابتان به ایشان باشد و از وی بخواهید که نسبت به لایحه اعتراضی شما و موارد با اهمیت ترِ آن حساس باشد.
33. انشای رای یا در همان جلسه و یا ظرف نهایتاً 3 روز از تاریخ جلسه توسط حقوق دان یا قاضی انجام می‌شود. پس از ابلاغ رای در صورتی که مالیات را قبول دارید، نسبت به درخواست تمکین اقدام نموده و یا پس از 20 روز از ابلاغ رای، اقدامی نکنید تا برگ مالیاتی قطعی شود، در این صورت نسبت به پرداخت یا تقسیط آن اقدام نمایید. چنانچه ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای، به رای صادره معترض باشید می‌توانید به این رای هم اعتراض نموده و منتظر ابلاغ برگ شرکت در هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر باشید. تشکیل هیات تجدیدنظر و موارد آن دقیقاً مشابه هیات بدوی می‌باشد.
34. ممکن است با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده و یا موضوع مورد اعتراض شما امکان صدور رای در هر یک از هیات‌های حل اختلاف بدوی یا تجدیدنظر فراهم نگردد، در این صورت، هیات مذکور برای این پرونده، مجری یا مجریان قراری از میان ماموران مالیاتی تعیین می‌کند که ایشان مکلف خواهند شد نسبت به پرونده شما با نظر هیات اظهارنظر مجددی داشته باشند. در چنین شرایطی درواقع رایی توسط هیات حل اختلاف صادر نشده و پرونده برای بررسی بیشتر به ماموران دیگری به غیر از ماموران رسیدگی کننده در مرحله اولیه ارجاع گردیده و پس از بررسی مجدد، هیات حل اختلاف دیگری تشکیل خواهد شد.
35. بعد از انجام اجرای قرار می‌توانید رونوشت یا تصویر آن را از اداره مالیاتی یا دفتر هیات‌های حل اختلاف مالیاتی تحویل بگیرید.
36. پس از اظهارنظر مذکور مجدداً برگ دعوتنامه شرکت در جلسه هیات حل اختلاف به شما ابلاغ می‌شود که شما می‌بایست به ترتیب گفته شده در آن جلسه حضور داشته باشید.
37. رای هیات حل اختلاف تجدیدنظر قطعی است ولی شخص می‌تواند در بازه زمانی دو ماهه از تاریخ ابلاغ این رای به شورای عالی مالیاتی و یا ظرف سه ماه از ابلاغ آن به دیوان عدالت اداری شکایت کند. فرایندهای اعتراض به شورای عالی مالیاتی در سامانه‌های مالیاتی (مای تکس) انجام شده و برای شکایت به دیوان عدالت اداری می‌توانید از طریق سایت مربوطه اقدام نمایید.
38. در صورتی که شما در بازۀ زمانی 20 روز از ابلاغ رای هیات بدوی، برای اعتراض اقدام نکنید، برگ مالیاتی شما قطعی خواهد شد. قطعی شدن برگ مالیاتی که بدین شکل صورت می‌گیرد امکان اعتراض به شورای عالی مالیاتی را از شما سلب می‌نماید لکن امکان اعتراض به دیوان عدالت اداری ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ برگ قطعی برای شما فراهم است که در این صورت، می‌توانید از طریق سامانه‌های مربوطه در مهلت مقرر اقدام نمایید.
39. چنانچه به هر دلیل مالیات خود را پرداخت ننمودید، پرونده شما وارد مرحله اجرائیات شده و برگ اجرائی (توقیف اموال و دارائی ها) برای شما صادر و ابلاغ خواهد شد. در صورت داشتن دلیل موجه از قبیل عدم انجام رویه قانونی قطعی شدن برگه مالیاتی، امکان اعتراض به هیات حل اختلاف موضوع ماده 216 قانون مالیات‌های مستقیم را خواهید داشت.
40. در ساختارهای مالیاتی به منظور رعایت عدالت حداکثری، هیاتی معروف به هیات سه نفره وزیر اقتصاد یا هیات موضوع ماده 251 مکرر وجود دارد. در صورتی که در هیچ یک از هیات‌های مذکور (هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی و تجدیدنظر و شورای عالی مالیاتی) نتیجه نگرفتید در صورتی که اولاً مالیات شما قطعی شده باشد، ثانیاً در مرجع دیگری قابل طرح نباشد و ثالثاً مالیاتی غیرعادلانه برای شما در نظر گرفته شده و این امر را بتوانید با اسناد و مدارک اثبات کنید، می‌توانید در این هیات حل اختلاف که به صورت غیرحضوری برگزار می‌گردد شرکت نمایید. (مگر آنکه هیات مذکور تشخیص به توضیحات بیشتری از سوی شما داشته باشد که به صورت حضوری برگزار گردد.) توجه داشته باشید که این هیات مرتبط با سازمان مالیاتی و سامانه‌های مربوطه نیست و کلیه فرایند آن به صورت سیستمی و ذیل وزارت اقتصاد انجام می‌شود. برای ثبت درخواست خود وارد سامانه 251 مکرر شده و پس از ثبت نام در سامانه نسبت به بارگزاری اسناد و مدارک و ثبت اعتراض خود اقدام نمایید.
41. پس از اینکه از هریک از روش‌های فوق مالیات شما قطعی شد و برگ مالیات قطعی به شما ابلاغ گردید، حتماً و حتماً نسبت به پرداخت یا تقسیط آن با موافقت واحد مالیاتی مربوطه اقدام نمایید؛ درغیر اینصورت پرونده شما به واحد اجرائیات ارسال شده و ممکن است بسیاری از اموال و دارائی‌های شما توقیف گردد.
42. ترجیحاً هر سال پس از تصفیه بدهی مالیاتی خود، درخواست مفاصا حساب مالیاتی موضوع ماده 235 را از واحد مالیاتی مربوطه بنمایید.
43. اگر به هر دلیل کسب و کار شما به صورت دائم یا موقت تعطیل شد در اولین فرصت و نهایتاً ظرف مدت دو ماه، تعطیلی واحد کسب و کار خود را در سامانه مربوطه ثبت کرده و به اداره مالیات اطلاع دهید.