محاسبه مالیات کارتخوان در زمانی که غیرفعال بوده است
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال:کارتخوانم را غیر فعال کردم، آیا مالیات مدتی که فعال بوده محاسبه می‌شود؟
و سوالات دیگری از این قبیل که: من کارتخوان خودم را تحویل دادم و آن را در درگاه مالیاتی غیرفعال نمودم، وضعیت مالیات تراکنش‌های قبلی که از آن کارتخوان استفاده نموده ام چه خواهد شد؟
پاسخ :بله، شما بابت کلیه فعالیت‌های اقتصادی خود مشمول انجام تکالیف قانونی و پرداخت مالیات و جرائم متعلقه خواهید بود و چنانچه به تکالیف قانونی خود از جمله تسلیم اظهارنامه مالیاتی عمل نکنید و اداره مالیاتی از هرطریق، اسناد و مدارکی دال بر انجام فعالیت اقتصادی و کسب درآمد توسط شما پیدا کند، نسبت به اخذ مالیات وجرائم متعلقه اقدام خواهد نمود مشروط بر اینکه از تاریخ آن درآمد یا فعالیت، زمانی بیش از 5 تا 6 سال (براساس قوانین پنج سال از تاریخ سر رسید پرداخت مالیات) نگذشته باشد که این بازه زمانی برای مالیات بر درآمد بوده و سایر منابع مالیاتی از جمله ارزش افزوده را شامل نمی‌گردد. (به طور خلاصه درصورتی اداره مالیاتی می‌تواند مالیات سال‌های گذشته را اخذ نماید که اولاً اسناد و مدارک داشته باشد، ثانیاً برای مالیات بر درآمد یا سود سالانه از حدود 6 سال نگذشته باشد.)
مسئله مهمی که باید به آن توجه شود این است که مالیات به حساب بانکی یا دستگاه پوز تعلق نمی‌گیرد، مالیات به سود حاصل از یک فعالیت اقتصادی غیر معاف تعلق می‌گیرد. دقت کنید سود حاصل از یک فعالیت اقتصادی
اما آنچه حائز اهمیت است این مسئله است که از ابتدای سال 1400 طبق قوانین موجود، تراکنش‌های کارتخوان به عنوان فروش در نظر گرفته می‌شود و این فروش است که با سایر فروش‌ها (درآمدها) در صورت احراز، جمع شده و درآمدِ (و نه سود) یک شخص را تشکیل می‌دهد. در صورتی که یک فعالِ اقتصادی کلیه درآمدها و هزینه‌ها و مستندات خود را مطابق قوانین و مقررات به اداره مالیاتی ارائه کند، سود ایشان براساس همان موارد تعیین و مالیات آن محاسبه می‌شود.
چنانچه موارد مذکور توسط آن شخص به درستی و طبق قوانین ارائه نگردد، اداره مالیاتی مجبور به اِعمال ضریب سود فعالیت می‌شود، به این معنا که برای هر شغل، ضریب سودی در نظر گرفته شده و براساس آن، سودِ شخص تعیین و مالیات آن محاسبه می‌شود. (ضریب سود هر فعالیت طبق دفترچه‌ای به صورت سالانه (برای سال قبل توسط سازمان امور مالیاتی تهیه می‌گردد.))
درصورتی که از ابتدای سال 1400 از کارتخوان خود استفاده نموده اید؛ چه آن را بعداً غیرفعال کرده باشید یا خیر، برای مدتی که استفاده نموده اید مبلغ تراکنش‌های کارتخوان به عنوان فروش شما در نظر گرفته شده و (در صورت عدم ارائه مدارک) پس از اعمال ضریب سود فعالیت، مشمول مالیات می‌شوید.
تراکنش‌های کارتخوان شما برای قبل از 1400 هم می‌تواند به عنوان یک قرینۀ فروش (و نه الزاماً فروش) با بررسی سایر مدارک، مشمول مالیات گردد.
نکته 1: هر تراکنشی از 01/01/1400 به بعد به عنوان فروش در نظر گرفته شده و قبل از آن الزاماً به عنوان فروش نیست و فقط می‌تواند به عنوان یک قرینه برای فروش در نظر گرفته شود. (مانند تراکنش بانکی)
نکته 2: در صورت احراز فروش شما برای اداره مالیات و عدم اثبات مبلغ سود توسط شما، اداره مالیات ناگزیر به اعمال نسبت سود فعالیت و محاسبه مالیات برآوردی می‌شود.
قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور
م -
۱ - به منظور اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان مصوب ۱۳۹۸/۸/۱، اشخاص حقوقی و مالکان واحدهای صنفی موظفند تا پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۰، حداقل یکی از حساب‌های بانکی خود را به عنوان «حساب فروش» معرفی‌کنند. بانک مرکزی موظف است تا پایان فروردین ماه ۱۴۰۰، سامانه‌ای را برای این منظور معرفی کند. کلیه حساب‌های متصل به شبکه شاپرک، به صورت پیش فرض، «حساب فروش» هستند و نیازی به ثبت آنها در سامانه مذکور نیست.
۲ - حساب‌هایی که به شبکه شاپرک متصل نیستند، در صورتی که مبلغ یا دفعات واریز به حساب در هر ماه، بیشتر از مبلغ و تعدادی باشد که توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود، از نظر این قانون، «حساب فروش» تلقی شده و مشمول حکم مذکور در جزء (۳) خواهند بود. سازمان امور مالیاتی کشور موظف است در صورت درخواست صاحب حساب، به تقاضای وی مبنی بر این که حساب مزبور «حساب فروش» نیست، رسیدگی کند.
۳ - کلیه وجوهی که به «حساب فروش» واریز می‌شود، به عنوان فروش صاحب حساب تلقی می‌گردد.
۴ - اعتبار مالیاتی موضوع بند (ب) ماده (۵) قانون فوق‌الذکر صرفاً در صورتی به اشخاص حقوقی یا واحدهای صنفی تعلق می‌گیرد که مبلغ خرید به «حساب فروش» فروشنده واریز شده باشد.
ماده 157 قانون مالیات‌های مستقیم ـ نسبت به مودیان مالیات بر درآمد که در موعد مقرر از تسلیم اظهارنامة منبع درآمد خودداری نموده‌اند یا اصولا طبق مقررات این قانون مکلف به تسلیم اظهارنامه در سر رسید پرداخت مالیات نیستند مرور زمان مالیاتی پنج سال از تاریخ سر رسید پرداخت مالیات می‌باشد و پس از گذشتن پنج سال مذکور مالیات متعلق قابل مطالبه نخواهد بود، مگر این که ظرف این مدت درآمد مودی تعیین و برگ تشخیص مالیات صادر و حداکثر ظرف سه ماه پس از انقضای پنج سال مذکور برگ تشخیص صادره به مودی ابلاغ شود.
