اظهارنامه اجاره املاک و مستغلات
مواد قانونی مهم مرتبط با مالیات اجاره املاک و مستغلات در قانون مالیات های مستقیم
باب سوم : مالیات بر درآمد
فصل اول – مالیات بر درآمد املاک
ماده ۵۲)
درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد املاک می باشد.
ماده ۵۳)
درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می گردد عبارت است از کل مال الاجاره، اعم از نقدی و غیر نقدی، پس از کسر بیست و پنج درصد (۲۵%) بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره. درآمد مشمول مالیات در مورد اجاره دست اول املاک مورد وقف یا حبس بر اساس این ماده محاسبه خواهد شد. در رهن تصرف، راهن طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود. هرگاه موجر مالک نباشد، درآمد مشمول مالیات وی عبارت است از مابه التفاوت اجاره دریافتی و پرداختی بابت ملک مورد اجاره. حکم این ماده در مورد خانه های سازمانی متعلق به اشخاص حقوقی در صورتی که مالیات آنها طبق دفاتر قانونی تشخیص شود جاری نخواهد بود.
تبصره ۱- محل سکونت پدر یا مادر یا همسر یا فرزند یا اجداد و همچنین محل سکونت افراد تحت تکفل مالک اجاری تلقی نمی شود مگر اینکه به موجب اسناد و مدارک ثابت گردد که اجاره پرداخت می شود. در صورتی که چند واحد مسکونی، محل سکونت مالک و یا افراد مزبور باشد، یک واحد برای سکونت مالک و یک واحد مسکونی برای هریک از افراد مذکور به انتخاب مالک از شمول مالیات موضوع این بخش خارج خواهد بود.
تبصره ۲- املاکی که مجاناً در اختیار سازمان ها و مؤسسات موضوع ماده (۲) این قانون قرار می گیرد غیر اجاری تلقی می شود.
تبصره ۳- از نظر مالیات بر درآمد اجاره املاک هر واحد آپارتمان یک مستغل محسوب می شود.
تبصره ۴- در مورد املاکی که با اثاثه یا ماشین آلات به اجاره واگذار می شود، درآمد ناشی از اجاره اثاثـه و ماشین آلات نیز جزء درآمد ملک محسوب و مشمول مالیات این فصل می شود.
تبصره ۵- مستحدثاتی که طبق قرارداد از طرف مستأجر در عین مستأجره به نفع موجر ایجاد می شود، بر اساس ارزش معاملاتی روز تحویل مستحدثه به موجر تقویم و پنجاه درصد (۵۰ %) آن جزء درآمد مشمول مالیات اجاره سال تحویل محسوب میگردد.
تبصره ۶- هزینه هایی که به موجب قانون یا قرارداد به عهده مالک است و از طرف مستأجر انجام می شود و همچنین مخارجی که به موجب قرارداد انجام آن از طرف مستأجر تقبل شده در صورتی که عرفاً به عهده مالک باشد، به بهای روز انجام هزینه تقویم و به عنوان مال الاجاره غیر نقدی به جمع اجاره بهای سال انجام هزینه اضافه می شود.
تبصره ۷- در صورتی که مالک اعیان احداث شده در عرصه استیجاری ملک را کلاً یا جزئاً به اجاره واگذار نماید، مبلغ اجاره پرداختی بابت عرصه به نسبت مورد اجاره از مال الاجاره دریافتی کسر و مازاد طبق مقررات صدر این ماده مشمول مالیات خواهد بود.
تبصره ۸- در صورتی که مالک محل سکونت خود را بفروشد و در سند انتقال بدون اجاره بها مهلتی برای تخلیه ملک داده شود، در مدتی که محل سکونت انتقال دهنده می باشد تا شش ماه و در بیع شرط مادام که طبق شرایط معامله مبیع در اختیار بایع شرطی است، اجاری تلقی نمی شود مگر این که به موجب اسناد و مدارک ثابت گردد که اجاره پرداخت می شود.
تبصره ۹- وزارتخانه ها، مؤسسات و شرکت های دولتی و دستگاه هایی که تمام یا قسمتی از بودجه آن ها به وسیله دولت تأمین می شود، نهادهای انقلاب اسلامی، شهرداری ها و شرکت ها و مؤسسات وابسته به آن ها و همچنین سایر اشخاص امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نمایند. به اداره حقوقی مکلف اند مالیات موضوع این فصل را از مال الاجاره هایی که پرداخت می کنند کسر و تا پایان ماه بعد۱ به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نمایند.
تبصره ۱۰- واحدهای مسکونی متعلق به شرکت های سازنده مسکن که قبل از انتقال قطعی و طبق اسناد و مدارک مثبته به موجب قرارداد واگذار می گردد مادام که در تصرف خریدار می باشد، در مدت مذکور اجاری تلقی نمی شود و لحاظ مالیاتی با خریدار مانند مالک رفتار خواهد شد مشروط بر اینکه مالیات نقل و انتقال قطعی موضوع ماده (۵۹) این از قانون به مأخذ تاریخ تصرف پرداخت شده باشد.
تبصره ۱۱- مالکان مجتمع های مسکونی دارای بیش از سه واحد استیجاری که با رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی ساخته شده یا می شوند در طول مدت اجاره از صد در صد (۱۰۰ %) مالیات بر درآمد املاک اجاری معاف می باشد در غیر این صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه متر مربع زیربنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع دویست متر مربع زیربنای مفید از مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف می باشد.
ماده ۵۴)
درآمد اجاره بر اساس قرارداد اعم از رسمی یا عادی مبنای تشخیص مالیات قرار میگیرد و در مواردی که قرارداد وجود نداشته باشد یا از ارائه آن خودداری گردد و یا مبلغ مندرج در آن کمتر از هشتاد درصد (۸۰ %) ارقام مندرج در جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور باشد و نیز درمورد ماده (۵۴ مکرر) این قانون، میزان اجاره بها بر اساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین خواهد شد.
تبصره۱- در صورتیکه مستأجر جزء مشمولین تبصره (۹) ماده (۵۳) این قانون باشد، اجاره پرداختی مستأجر ملاک تعیین درآمد مشمول مالیات اجاره خواهد بود.
تبصره۲- چنانچه براساس اسناد و مدارک مثبته معلوم شود اجاره ملک بیش از مبلغی است که مأخذ تشخیص درآمد مشمول مالیات قرار گرفته است، مالیات مابه التفاوت طبق مقررات این قانون قابل مطالبه و در صورت اعتراض مؤدی، پرونده قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف موضوع این قانون خواهد بود.
تبصره۳- در مواردی که درآمد اجاره واقعی کمتر از درآمد تعیین شده طبق مقررات این ماده باشد و مالیات تعیین شده مورد اعتراض مؤدی باشد، در این صورت پرونده قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف مالیاتی موضوع این قانون خواهد بود.
ماده ۵۴ مکرر)
واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از یکصد هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور (موضوع تبصره۷ ماده ۱۶۹ مکرر این قانون) به عنوان «واحد خالی» شناسایی می شوند، از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد:
سال دوم- معادل یک دوم مالیات متعلقه
سال سوم- معادل مالیات متعلقه
سال چهارم و به بعد- معادل یک و نیم (۱/۵) برابر مالیات متعلقه
ماده ۵۵)
هر گاه مالک خانه یا آپارتمان مسکونی، آن را به اجاره واگذار نماید و خود محل دیگری برای سکونت خویش اجاره نماید یا از خانه سازمانی که کارفرما در اختیار او می گذارد استفاده کند در احتساب درآمد مشمول مالیات این فصل میزان مال الاجارهای که به موجب سند رسمی یا قرارداد میپردازد یا توسط کارفرما از حقوق وی کسر و یا برای محاسبه مالیات حقوق تقویم می گردد از کل مال الاجاره دریافتی او کسر خواهد شد.
ماده ۵۶)
حذف شد.
ماده ۵۷)
در مورد شخص حقیقی که هیچ گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع ماده (۸۴) این قانون از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات می باشد. مشمولان این ماده باید اظهارنامه مخصوصی طبق نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و اعلام نمایند که هیچ گونه درآمد دیگری ندارند. اداره امور مالیاتی مربوط باید خلاصه مندرجات اظهارنامه مؤدی را به اداره امور مالیاتی محل سکونت مؤدی ارسال دارد و در صورتی که ثابت شود اظهارنامه مؤدی خلاف واقع است مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد
تبصره ۱- حکم این ماده در مورد فرزندان صغیری که تحت ولایت پدر باشند جاری نخواهد بود.
تبصره ۲- در صورتی که سایر درآمدهای مشمول مالیات ماهانه مؤدی کمتر از مبلغ مذکور در این ماده باشد، آن مقدار از درآمد مشمول مالیات اجاره املاک که با سایر درآمدهای مؤدی بالغ بر مبلغ فوق باشد معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود.
سایر فصول قانونی مرتبط
ماده ۱۳۱)
نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانهای میباشد به شرح زیر است:
۱- تا میزان پانصد میلیون (۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (۱۵%)
۲- نسبت به مازاد پانصد میلیون (۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال تا میزان یک میلیارد (۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (۲۰%)
۳- نسبت به مازاد یک میلیارد (۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد (۲۵%)
تبصره- به ازای هر ده درصد (۱۰%) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخهای مذکور کاسته میشود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.(۱)
ماده ۱۷۲)
صد درصد (۱۰۰%) وجوهی که به حسابهای تعیین شده از طرف دولت به منظور بازسازی یا کمک و نظایر آن به صورت بلاعوض پرداخت میشود و همچنین وجوه پرداختی یا تخصیصی و یا کمکهای غیر نقدی بلاعوض اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی جهت تعمیر، تجهیز، احداث و یا تکمیل مدارس،دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و مراکز بهداشتی و درمانی و یا اردوگاههای تربیتی و آسایشگاهها و مراکز بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) و جمعیت هلال احمر و کتابخانه و مراکز فرهنگی و هنری(دولتی) طبق ضوابطی که توسط وزارتخانههای آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فنآوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و امور اقتصادی و دارایی تعیین میشود از درآمد مشمول مالیات عملکرد سال پرداخت منبعی که مودی انتخاب خواهد کرد قابل کسر میباشد.
مهلت ارسال اظهارنامه اجاره املاک و مستغلات
ماده ۸۰)
مؤدیان موضوع این فصل مکلفند اظهارنامه مالیاتی خود را روی نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و در دسترس آنها قرار می گیرد تنظیم و در مورد حق واگذاری محل و نیز مؤدیان موضوع ماده (۷۴) این قانون تا سی روز پس از انجام معامله و در سایر موارد تا آخر تیرماه سال بعد به انضمام مدارک مربوط به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و مالیات متعلق را طبق مقررات پرداخت نمایند.
موارد مورد نیاز اظهارنامه اجاره املاک و مستغلات
ماده ۱۶)
مراجع ذیربط مکلفند ظرف مدت ششماه از تاریخ لازمالاجراء شدن این قانون، فرآیند مربوط به صدور، تجدید، تمدید، اصلاح یا ابطال پروانه کسبوکار، کارت بازرگانی و مجوز فعالیتهای اقتصادی را بهگونهای اصلاح کنند که هرگونه شروع فعالیت اقتصادی جدید، تغییر نوع فعالیت، تغییر مالک یا مالکان، تغییر مکان و سایر تغییرات مرتبط با کسبوکار اشخاص، بدون ثبت یا اصلاح اطلاعات مربوط در سامانه مؤدیان امکانپذیر نباشد. تشخیص مراجع ذیربط با رعایت قوانین و مقررات مربوطه در هر مورد، با کارگروه راهبری سامانه مؤدیان است.
فصل چهارم – تشویقها و تسهیلات
2) لینک درگاه ملی خدمات مالیاتی https://my.tax.gov.ir/
3) کد ملی و کلمه عبور ۸ رقمی
۴) تاریخ شروع و پایان اولین و آخرین ملک اجاره داده شده در سال مربوطه
۵) کد پستی اقامتگاه قانونی (محل سکونت)
۶) اگر مالک مستاجر هم هست مبلغ اجاره سالانه ای که پرداخت می نماید.
۷) اگر درآمد دیگری به غیر از اجاره ندارید و درخواست استفاده از ماده ۵۷ را دارید و یا درآمد شما در سال ۱۴۰۰ کمتر از ۳۶۰۰۰۰۰۰۰ ریال است مبلغ درآمدهای دیگر خود را به غیر از اجاره محل و حقوق بازنشستگی و وظیفه دریافتی و جوایز و سود ناشی از سپرده های بانکی را نیاز دارید در جدول مربوطه درج نمایید.
۸) مبلغ پرداختی بابت هزینه های درمانی ،مراقبت و توانبخشی و حق بیمه (موضوع ماده ۱۳۷)
۹) مبلغ خسارت وارده بر اثر حوادث و سوانح، موضوع ماده ۱۶۵ ق.م.م
۱۰) مبلغ سایر معافیت ها به غیر از موارد فوق
۱۱) کد پستی و مشخصات املاکی که به اجاره واگذار نموده اید از قبیل دانگ یا سهمی بودن ملک، سهم مالکیت موجر، نوع کاربری، زیربنای مفید
۱۲) نام و نام خانوادگی مستاجر و کدملی، متراژ اجاری، تاریخ شروع و پایان قرارداد یا قراردادها در سال مورد نظر، مبلغ رهن و اجاره ماهانه و سالانه، مبلغ درآمد ناشی از اجاره اثاثیه وماشین آلات در هردوره، هزینه های پرداحتی توسط مستاجر که بر اساس قرارداد بر عهده موجر است،
۱۳) ارزش روز تحویل مستحدثات ساخته شده توسط مستاجر به نفع موجر، آیا ملک جزو آثار ملی است؟ پرداختهای انجام شده
۱۴) مشخصات تهیه کننده اظهارنامه
انجام فرایند اظهارنامه اجاره املاک و مستغلات به صورت چکیده
2) نیازهای مالیاتی و قانونی> میز خدمت> درگاه ملی خدمات مالیاتی https://my.tax.gov.ir/
3) کد ملی و کلمه عبور را وارد نموده و بر روی ورود به پنل کاربری کلیک کنید.
۴) کد پیامک شده را وارد نمایید.
۵) بر روی دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیات بردرآمد املاک اجاری کلیک کنید.
۶) در صفحه جدید ابتدا سال عملکرد را انتخاب و سپس بر روی ثبت اظهارنامه کلیک کنید.
۷) در ردیف ایجاد شده بر روی گزینه ویرایش کلیک کنید.
۸) در صفحه اول که مربوط به مشخصات هویتی می باشد، ابتدا تاریخ عملکرد را بررسی کرده و در صورت نیاز ویرایش می کنیم و سپس اطلاعات اقامتگاه قانونی (محل سکونت) را بررسی می نماییم. و سپس بر روی ذخیره و ادامه در بالای صفحه کلیک می کنیم.
جدول اطلاعات اختصاصی را تکمیل نمایید. این جدول اطلاعات ذیل را می خواهد:
(با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم ، جدول کمک های پرداختی فعال شده و تکمیل آن الزامی است.)
– آیا صاحب درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات ، فرزند صغیری است که تحت ولایت پدر می باشد ؟(موضوع تبصره ۱ ماده ۵۷ ق.م.م)
با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم ، ردیف ۳ جدول معافیت ها(کسر از درآمد/کسر از مالیات) غیر فعال می شود.
– آیا مالک، منزل مسکونی خود را به اجاره واگذار کرده و مستاجر است؟(موضوع ماده ۵۵ ق.م.م)
با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم، فیلد اجاره پرداختی مالک” جدول محاسبه مالیات فعال می شود.
مبلغ اجاره پرداختی طی دوره (ریال )
– آیا مالک دارای بیش از سه ملک مسکونی در مجتمع مسکونی استیجاری با رعایت الگوی مصرف مسکن است؟
با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم ، فیلد نوع اجاره در جدول اطلاعات ملک “دست اول – رعایت الگوی مصرف ” فعال شود.
۱۰) در صورتی که در قسمت وضعیت جدول اطلاعات اختصاصی تمام گزینه ها بله انتخاب شود به شکل زیر خواهد شد. پس از تکمیل جدول بر روی ذخیره و ادامه کلیک کنید.
۱۱) در جدول جدیدی که بابت کمک های پرداختی اضافه شده، بر روی افزودن کلیک کنید.
۱۲) در جدول کمک های پرداختی اطلاعات خواسته شده را تکمیل نمایید.
۱۳) در صورت نیاز می توانید بر روی گزینه افزودن کلیک کرده و کمک های دیگر قانونی خود را در جدول و مطابق اطلاعات خواسته شده تکمیل نمایید.
۱۴) جدول معافیت ها را تکمیل نموده و سپس بر روی ذخیره و ادامه کلیک می نماییم.
۱۵) در جدول ملک مورد اجاره و محاسبات که مهمترین جدول هم هست بر روی افزودن ملک کلیک نموده و چنانچه سال های گذشته اطلاعات ملک را در همین سامانه وارد نموده ایم گزینه افزودن ملک از سوابق مودی وگرنه افزودن ملک جدید را کلیک می کنیم.
۱۶) اطلاعات خواسته شده از قبیل
۱-کدپستی ۲- نوع سهم مالکیت موجر (دانگ یا درصد) ۳- سهم مالکیت موجر (مثلا اگر ۶ دانگ مربوط به موجر است عدد ۶ یا اگر ۴۰ درصد از ملک مربوط به موجر است عدد ۴۰) ۴- نوع اجاره (دست اول، دست دوم، اجاره دست اول – الگوی مصرف) ۵- نوع کاربری (مسکونی، اداری، تجاری، سایر) (نکته: درصورتی که کاربری مسکونی انتخاب شود گزینه متراژ معاف و باقیمانده متراژ مجاز جهت استفاده از معافیت برای این ملک ۱۵۰ یا ۲۰۰ متر یا هر عدد دیگری که سیستم پیشنهاد می دهد هم فعال می گردد. ۶-زیربنای مفید(متر مربع) ۷-. استان (با وارد کردن کد پستی قبلاً این گزینه کامل شده است.) ۸-شهرستان و شهر ۹- پلاک ثبتی اصلی و فرعی و بخش ثبتی (الزامی به تکمیل این گزینه نیست) ۱۰- اداره کل ۱۱- نشانی (به صورت دستی وارد شود)
را وارد نموده و گزینه ذخیره را انتخاب می کنیم.
۱۷) در ردیف جدید ایجاد شده بر روی گزینه عملیات و سپس قراردادها کلیک می کنیم.
۱۸) در صفحه جدید بر روی افزودن کلیک می کنیم.
۱۹) اطلاعات خواست شده این جدول که مرتبط با
اطلاعات هویتی مستاجر ۲. اطلاعات ملک مورد اجاره و ۳. اطلاعات مالی قرارداد از قبیل مبلغ رهن، اجاره ماهانه، درآمد ناشی از اجاره اثاثیه وماشین آلات در هردوره، هزینه های پرداحتی توسط مستاجر که بر اساس قرارداد بر عهده موجر است را کامل نموده و سپس بر روی ذخیره کلیک می کنیم.
چنانچه در سال مورد نظر قرارداد دیگری با شرایط و مبالغ دیگری منعقد گردیده اطلاعات آن ها را هم با زدن کلید افزودن وارد می نماییم.
۲۰) پس از ایجاد ردیف قرارداد مربوطه بر روی ادامه کلیک می کنیم.
۲۱) اکنون که اطلاعات ملک و قرارداد تکمیل شده گزینه محاسبه فعال می گردد. بر روی محاسبه کلیک کرده و گزینه هایی که نیاز است به صورت دستی وارد نموده و در انتها بر روی ذخیره و سپس ادامه در بالای صفحه کلیک می نماییم.
۲۲) مشخصات تهیه کننده اظهارنامه را وارد نموده و بر روی ذخیره و ادامه کلیک می نماییم.
۲۳) بر روی ثبت نهایی کلیک می نماییم.
در صورتی که پس از ثبت نهایی خطاهایی توسط سیستم دریافت شد نسبت به برطرف نمودن خطاها اقدام نموده و سپس مجدداً به این صفحه برگشته و کلید ثبت نهایی را کلیک می نماییم. و سپس در صورت نیاز به چاپ اظهارنامه بر روی گزینه چاپ اظهارنامه در بالای صفحه کلیک می نماییم.
۲۴) در صورت نیاز به ویرایش نمایش ویا حذف اظهارنامه می توانیم بر روی لیست اظهارنامه ها در تصویر قبل کلیک نموده و به صفحه اولیه هدایت گردیم تا امکان هر یک از انتخاب های گفته شده را داشته باشیم.
۲۵) چنانچه هر یک از گزینه های ویرایش یا حذف را انتخاب کنیم هشدار زیر به نمایش در می آید. در صورت زدن تیک شرایط فوق را خوانده و میپذیرم و ارسال کد تایید، کد پیامک شده را وارد سامانه نموده و اظهارنامه مورد نظر حذف می گردد
انجام فرایند اظهارنامه اجاره املاک و مستغلات به صورت مبسوط
۱) باز کردن لینک نیازمندی های مالیاتی https://najitax.com/ford/
2) نیازهای مالیاتی و قانونی> میز خدمت> درگاه ملی خدمات مالیاتی https://my.tax.gov.ir/
3) کد ملی و کلمه عبور را وارد نموده و بر روی ورود به پنل کاربری کلیک کنید.
۴) کد پیامک شده را وارد نمایید.
۵) بر روی دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیات بردرآمد املاک اجاری کلیک کنید.
۶) در صفحه جدید ابتدا سال عملکرد را انتخاب و سپس بر روی ثبت اظهارنامه کلیک کنید.
۷) در ردیف ایجاد شده بر روی گزینه ویرایش کلیک کنید.
۸) در صفحه اول که مربوط به مشخصات هویتی می باشد، ابتدا تاریخ عملکرد را بررسی کرده و در صورت نیاز ویرایش می کنیم و سپس اطلاعات اقامتگاه قانونی (محل سکونت) را بررسی می نماییم. و سپس بر روی ذخیره و ادامه در بالای صفحه کلیک می کنیم.
۹) جدول اطلاعات اختصاصی را تکمیل نمایید. این جدول اطلاعات ذیل را می خواهد:
۱- آیا در دوره مالی مربوطه، دارای کمک پرداختی به موسسات آموزشی و سایر موضوع ماده ۱۷۲قانون مالیاتهای مستقیم بودهاید؟ (موضوع ماده۱۷۲ ق.م.م)
(با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم ، جدول کمک های پرداختی فعال شده و تکمیل آن الزامی است.)
۲- آیا صاحب درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات ، فرزند صغیری است که تحت ولایت پدر می باشد ؟(موضوع تبصره ۱ ماده ۵۷ ق.م.م)
با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم ، ردیف ۳ جدول معافیت ها(کسر از درآمد/کسر از مالیات) غیر فعال می شود.
۳- آیا مالک، منزل مسکونی خود را به اجاره واگذار کرده و مستاجر است؟(موضوع ماده ۵۵ ق.م.م)
با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم، فیلد اجاره پرداختی مالک” جدول محاسبه مالیات فعال می شود.
مبلغ اجاره پرداختی طی دوره (ریال )
۴- آیا مالک دارای بیش از سه ملک مسکونی در مجتمع مسکونی استیجاری با رعایت الگوی مصرف مسکن است؟
با انتخاب گزینه بله و ذخیره فرم ، فیلد نوع اجاره در جدول اطلاعات ملک “دست اول – رعایت الگوی مصرف ” فعال شود.
موارد قانونی مرتبط با این جدول به شرح ذیل است:
ماده ۱۷۲) صد درصد (۱۰۰%) وجوهی که به حسابهای تعیین شده از طرف دولت به منظور بازسازی یا کمک و نظایر آن به صورت بلاعوض پرداخت می شود و همچنین وجوه پرداختی یا تخصیصی و یا کمک های غیر نقدی بلاعوض اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی جهت تعمیر، تجهیز، احداث و یا تکمیل مدارس، دانشگاه ها، مراکز آموزش عالی و مراکز بهداشتی و درمانی و یا اردوگاه های تربیتی و آسایشگاه ها و مراکز بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) و جمعیت هلال احمر۱ و کتابخانه و مراکز فرهنگی و هنری (دولتی) طبق ضوابطی که توسط وزارتخانه های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فن آوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و امور اقتصادی و دارایی تعیین می شود از درآمد مشمول مالیات عملکرد سال پرداخت منبعی که مؤدی انتخاب خواهد کرد قابل کسر می باشد.
ماده ۵۷) در مورد شخص حقیقی که هیچ گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع ماده (۸۴) این قانون از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات می باشد. مشمولان این ماده باید اظهارنامه مخصوصی طبق نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و اعلام نمایند که هیچ گونه درآمد دیگری ندارند. اداره امور مالیاتی مربوط باید خلاصه مندرجات اظهارنامه مؤدی را به اداره امور مالیاتی محل سکونت مؤدی ارسال دارد و در صورتی که ثابت شود اظهارنامه مؤدی خلاف واقع است مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد
تبصره ۱- حکم این ماده در مورد فرزندان صغیری که تحت ولایت پدر باشند جاری نخواهد بود.
ماده ۵۵) هر گاه مالک خانه یا آپارتمان مسکونی، آن را به اجاره واگذار نماید و خود محل دیگری برای سکونت خویش اجاره نماید یا از خانه سازمانی که کارفرما در اختیار او می گذارد استفاده کند در احتساب درآمد مشمول مالیات این فصل میزان مال الاجارهای که به موجب سند رسمی یا قرارداد میپردازد یا توسط کارفرما از حقوق وی کسر و یا برای محاسبه مالیات حقوق تقویم می گردد از کل مال الاجاره دریافتی او کسر خواهد شد.
تبصره ۱۱ ماده ۵۳) مالکان مجتمع های مسکونی دارای بیش از سه واحد استیجاری که با رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی ساخته شده یا می شوند در طول مدت اجاره از صد در صد (۱۰۰ %) مالیات بر درآمد املاک اجاری معاف می باشد در غیر این صورت درآمد هر شخص ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه متر مربع زیربنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع دویست متر مربع زیربنای مفید از مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف می باشد.
۱۰) در صورتی که در قسمت وضعیت جدول اطلاعات اختصاصی تمام گزینه ها بله انتخاب شود به شکل زیر خواهد شد. پس از تکمیل جدول بر روی ذخیره و ادامه کلیک کنید.
۱۱) در جدول جدیدی که بابت کمک های پرداختی اضافه شده، بر روی افزودن کلیک کنید.
۱۲)در جدول کمک های پرداختی اطلاعات خواسته شده را تکمیل نمایید.
۱۳) در صورت نیاز می توانید بر روی گزینه افزودن کلیک کرده و کمک های دیگر قانونی خود را در جدول و مطابق اطلاعات خواسته شده تکمیل نمایید.
۱۴) جدول معافیت ها را به شرح ذیل تکمیل نموده و سپس بر روی ذخیره و ادامه کلیک می نماییم.
نکات مهم این جدول به قرار ذیل است:
۱- جمع این جدول می بایست با جمع ستون “کسر می شود : معافیت های مالیاتی”در جدول درآمد ابرازی برابر باشد.
۲- بالای این صفحه اختصاص به معافیت ماده ۵۷ دارد که ماده ۵۷ ق.م. م مقرر می دارد:
ماده ۵۷) در مورد شخص حقیقی که هیچ گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع ماده (۸۴) این قانون از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات می باشد. مشمولان این ماده باید اظهارنامه مخصوصی طبق نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و اعلام نمایند که هیچ گونه درآمد دیگری ندارند. اداره امور مالیاتی مربوط باید خلاصه مندرجات اظهارنامه مؤدی را به اداره امور مالیاتی محل سکونت مؤدی ارسال دارد و در صورتی که ثابت شود اظهارنامه مؤدی خلاف واقع است مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد
تبصره ۱- حکم این ماده در مورد فرزندان صغیری که تحت ولایت پدر باشند جاری نخواهد بود.
تبصره ۲- در صورتی که سایر درآمدهای مشمول مالیات ماهانه مؤدی کمتر از مبلغ مذکور در این ماده باشد، آن مقدار از درآمد مشمول مالیات اجاره املاک که با سایر درآمدهای مؤدی بالغ بر مبلغ فوق باشد معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود.
حقوق بازنشستگی و وظیفه دریافتی و جوایز و سود ناشی از سپرده های بانکی، درآمد تلقی نخواهد شد و همچنین در صورت اظهار خلاف واقع مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد ( قسمت اخیر ماده ۵۷ ق م م ).
سایر درآمدهای مشمول مالیات مالک “در سال ۱۴۰۰” در صورتی که کمتر از مبلغ ۳۶۰۰۰۰۰۰۰ ریال است می بایست در بالای صفحه در قسمت معافیت ماده ۵۷ درج گردد. (توجه شود که حقوق بازنشستگی و وظیفه دریافتی و جوایز و سود ناشی از سپرده های بانکی، درآمد تلقی نخواهد شد و همچنین در صورت اظهار خلاف واقع مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد.)
۳- در جدول پایین و در اولین ردیف آن اشاره به ماده ۱۳۷ شده که در این ماده مقرر می دارد:
ماده ۱۳۷) هزینه های درمانی پرداختی هر مؤدی بابت معالجه خود یا همسر و اولاد و پدر و مادر و برادر و خواهر تحت تکفل در یک سال مالیاتی به شرط این که اگر دریافت کننده مؤسسه درمانی یا پزشک مقیم ایران باشد دریافت وجه را گواهی نماید و چنانچه به تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به علت فقدان امکانات لازم معالجه در خارج از ایران صورت گرفته است پرداخت هزینه مزبور به گواهی مقامات رسمی دولت جمهوری اسلامی ایران در کشور محل معالجه یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده باشد، همچنین حق بیمه پرداختی هر شخص حقیقی به مؤسسات بیمه ایرانی بابت انواع بیمه های عمر و زندگی۱ و بیمه های درمانی از درآمد مشمول مالیات مؤدی کسر می گردد. در مورد معلولان و بیماران خاص و صعب العلاج علاوه بر هزینه های مذکور هزینه مراقبت و توانبخشی آنان نیز قابل کسر از درآمد مشمول مالیات معلول یا بیمار یا شخصی که تکفل او را عهده دار است می باشد.
در صورتی که شرایط این ماده را دارا هستید می توانید این ردیف را کامل نمایید.
۴-کمک های مالی پرداختی از جدول قبل به صورت خودکار در این قسمت بارگزاری گردیده است.
۵- خسارت وارده بر اثر حوادث و سوانح، موضوع ماده ۱۶۵ ق.م.م
ماده ۱۶۵) در مواردی که بر اثر حوادث و سوانح از قبیل زلزله، سیل، آتشسوزی، بروز آفات و خشک سالی و طوفان و اتفاقات غیرمترقبه دیگر به یک منطقه کشور یا به مؤدی یا مؤدیان خاصی خساراتی وارد گردد و خسارت وارده از طریق وزارتخانه ها یا مؤسسات دولتی یا شهرداری ها یاسازمان های بیمه و یا مؤسسات عام المنفعه جبران نگردد وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند معادل خسارت وارده از درآمد مشمول مالیات مؤدی، در آن سال و سنوات بعد کسر و نسبت به آن دسته از مؤدیان که بیش از پنجاه درصد (۵۰%) اموال آنان در اثر حوادث مذکور از بین رفته است و قادر به پرداخت بدهی های مالیاتی خود نمی باشند با تصویب هیأت وزیران تمام یا قسمتی از بدهی مالیاتی آنها را بخشوده یا تقسیط طولانی نماید. آیین نامه اجرایی این ماده توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره- مؤدیان مالیاتی مناطق جنگ زده غرب و جنوب کشور که فهرست این مناطق بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران اعلام میگردد، از تسهیلات مالیاتی زیر برخوردار خواهند شد:
الف– پنجاه درصد (۵۰%) مالیات مؤدیان مزبور بابت درآمد حاصل در نقاط مذکور از اول سال ۱۳۶۸ لغایت ۱۳۷۲ بخشوده میگردد.
ب- به ازای هر سال اشتغال در نقاط فوق از تاریخ اجرای این اصلاحیه یک سوم بدهی مالیاتی تا پایان سال ۱۳۶۷ آن ها بابت درآمد حاصل در نقاط مذکور بخشوده می شود.
ج- مالیات پرداخت شده مؤدیان موصوف بابت درآمدهای حاصل از تاریخ ۱۳۵۹/۶/۳۰ لغایت سال ۱۳۶۷ در نقاط مذکور حداکثر معادل یک سوم آندر هر سال از مالیات سنوات بعد آنان در همان نقاط کسر خواهد شد.
د- در مواردی که مؤدی قادر به ادامه فعالیت در نقاط مذکور نباشد با ارائه دلائل مورد قبول وزارت امور اقتصادی و دارایی تمام یا قسمتی از بدهی های موصوف مؤدی بخشوده خواهد شد.
۶- سایر معافیت ها (به غیر از معافیت ماده ۵۷ ق.م.م)
چنانچه مشمول استفاده از معافیت های دیگری در قوانین مالیاتی یا سایر قوانین می شوید در این ردیف عدد معافیت خود را وارد نمایید.
۱۵) در جدول ملک مورد اجاره و محاسبات که مهمترین جدول هم هست بر روی افزودن ملک کلیک نموده و چنانچه سال های گذشته اطلاعات ملک را در همین سامانه وارد نموده ایم گزینه افزودن ملک از سوابق مودی وگرنه افزودن ملک جدید را کلیک می کنیم
در اینجا نیاز به توضیح است که سامانه ابتدا اطلاعات کامل ملک را از شما می خواهد، پس از تکمیل اطلاعات ملک، ردیف جدیدی در صفحه ایجاد شده و در این مرحله با کلیک بر روی عملیات و سپس قراردادها اطلاعات قراردادهایی که مربوط به این ملک در سال مربوطه هست از شما می خواهد، مثلا اگر این اظهارنامه برای سال ۱۴۰۰ تکمیل می گردد، نیاز است که اطلاعات کلیه قراردادهایی که ابتدا یا انتهای آنها به سال ۱۴۰۰ ختم می گردد در این قسمت قراردادها اضافه گردد. مثلا اگر تا ابتدای مرداد ۱۴۰۰ قرارداد با شخص و مبلغی بوده و پس از آن با همان شخص یا شخص دیگر و با مبلغ جدید قراردادی نوشته یا تمدید شده هر دوی این قراردادها در این صفحه با استفاده از گزینه افزودن اضافه گردد.
۱۶) اطلاعات خواسته شده از قبیل
۱. کدپستی
۲. نوع سهم مالکیت موجر (دانگ یا درصد)
۳. سهم مالکیت موجر (مثلا اگر ۶ دانگ مربوط به موجر است عدد ۶ یا اگر ۴۰ درصد از ملک مربوط به موجر است عدد ۴۰)
۴. نوع اجاره (دست اول، دست دوم، اجاره دست اول – الگوی مصرف)
۵. نوع کاربری (مسکونی، اداری، تجاری، سایر) (نکته: درصورتی که کاربری مسکونی انتخاب شود گزینه متراژ معاف و باقیمانده متراژ مجاز جهت استفاده از معافیت برای این ملک ۱۵۰ یا ۲۰۰ متر یا هر عدد دیگری که سیستم پیشنهاد می دهد هم فعال می گردد.
۶. زیربنای مفید(متر مربع)
۷. استان (با وارد کردن کد پستی قبلاً این گزینه کامل شده است.)
۸. شهرستان و شهر
۹. پلاک ثبتی اصلی و فرعی و بخش ثبتی (الزامی به تکمیل این گزینه نیست)
۱۰. اداره کل
۱۱. نشانی (به صورت دستی وارد شود)
را وارد نموده و گزینه ذخیره را انتخاب می کنیم.
۱۷) در ردیف جدید ایجاد شده بر روی گزینه عملیات و سپس قراردادها کلیک می کنیم.
۱۸) در صفحه جدید بر روی افزودن کلیک می کنیم.
۱۹) اطلاعات خواست شده این جدول که مرتبط با
۱. اطلاعات هویتی مستاجر ۲. اطلاعات ملک مورد اجاره و ۳. اطلاعات مالی قرارداد از قبیل مبلغ رهن، اجاره ماهانه، درآمد ناشی از اجاره اثاثیه وماشین آلات در هردوره، هزینه های پرداحتی توسط مستاجر که بر اساس قرارداد بر عهده موجر است را کامل نموده و سپس بر روی ذخیره کلیک می کنیم.
چنانچه در سال مورد نظر قرارداد دیگری با شرایط و مبالغ دیگری منعقد گردیده اطلاعات آن ها را هم با زدن کلید افزودن وارد می نماییم.
۲۰) پس از ایجاد ردیف قرارداد مربوطه بر روی ادامه کلیک می کنیم.
۲۱) اکنون که اطلاعات ملک و قرارداد تکمیل شده گزینه محاسبه فعال می گردد. بر روی محاسبه کلیک می کنیم. جدول ذیل فعال می گردد. که شامل گزینه های زیر است:
۱ – اجاره پرداختی مالک
۲ – درآمد ابرازی نهایی اجاره در طول دوره
۳ – درآمد مشمول مالیات
۴ – ارزش روز تحویل مستحدثات ساخته شده توسط مستاجر به نفع موجر
۵ – میزان معافیت متراژ
۶ – درآمد مشمول مالیات (ناخالص)
۷ – مبلغ معافیت درخواستی مودی برای این ملک به انتخاب مودی از جدول معافیت
۸ – مبلغ معافیت موضوع ماده ۵۷ (برای تمامی املاک می بایست مجموعا برابر با جدول معافیت ماده ۵۷ باشد.)
۹ – درآمد مشمول مالیات نهایی
۱۰ – تسویه بدهی سال قبل
۱۱ – اعمال نرخهای ماده ۱۳۱ و تبصره آن
۱۲ – آیا ملک جزو آثار ملی است؟
۱۳ – میزان معافیت مالیاتی ۵۰% برای قراردادهای دست اول املاکی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
۱۴ – مالیات متعلقه
۱۵ – پرداختهای انجام شده
۱۶ – مانده مالیات قابل پرداخت
۱۷ – مبلغ پرداختی این اظهارنامه (جهت صدور قبض) *در صورتیکه مبلغ مانده مالیات قابل پرداخت کوچکتر یا مساوی صفر باشد این مبلغ را صفر ثبت نمایید.
۱۸ – مانده مالیات
در این جدول اطلاعاتی دارد که با توجه به اطلاعات ملک و قرارداد به صورت خودکار تکمیل گردیده است و اطلاعاتی هم هست که می بایست به صورت دستی وارد نماییم. معمولا اطلاعاتی که می بایست به صورت دستی تکمیل گردد به قرار ذیل است:
اجاره پرداختی مالک
ارزش روز تحویل مستحدثات ساخته شده توسط مستاجر به نفع موجر
مبلغ معافیت درخواستی مودی برای این ملک به انتخاب مودی از جدول معافیت
مبلغ معافیت موضوع ماده ۵۷(برای تمامی املاک می بایست مجموعا برابر با جدول معافیت ماده ۵۷ باشد.)
تسویه بدهی سال قبل
آیا ملک جزو آثار ملی است؟
پرداختهای انجام شده
مبلغ پرداختی این اظهارنامه (جهت صدور قبض) *در صورتیکه مبلغ مانده مالیات قابل پرداخت کوچکتر یا مساوی صفر باشد این مبلغ را صفر ثبت نمایید.
اطلاعات خواسته شده را تکمیل نموده و سپس بر روی محاسبه کلیک کرده و در انتها بر روی ذخیره و سپس ادامه در بالای صفحه کلیک می نماییم.
نکته ۱: مبلغ معافیت ماده ۵۷ و سایر معافیت ها را از جدول معافیت ها کپی کرده و به این جدول انتقال می دهیم.
نکته ۲: در صورتی که چندین ملک به اجاره داده ایم و تقاضای استفاده از معافیت ماده ۵۷ و سایر معافیت ها را داریم می توانیم میزان کل معافیت ۵۷ و سایر معافیت ها را تا سقفی که در جدول معافیت ها درج شده برای تمام یا بخشی از املاک خود استفاده نماییم.
۲۲) مشخصات تهیه کننده اظهارنامه را وارد نموده و بر روی ذخیره و ادامه کلیک می نماییم.
۲۳) بر روی ثبت نهایی کلیک می نماییم.
در این صفحه توضیحاتی به شرح ذیل موجود است:
** در صورت ثبت نهایی اظهارنامه کد رهگیری منحصر بفرد دریافت می گردد.
** پس از دریافت کدرهگیری اظهارنامه اطلاعات اظهارنامه را مجددا بررسی فرمایید.
** در صورت ثبت نهایی و در یافت کد رهگیری در صورت نیاز به ایجاد تغییرات در موعد قانونی موارد ذیل در نظر گرفته شود:
۱- از کلید ویرایش پس از دریافت کد رهگیری استفاده نمایید و پس از ثبت نهایی مجدد کد رهگیری جدید تخصیص داده می شود و در این صورت بدیهی است کد رهگیری اظهارنامه قبلی باطل می گردد.
۲- پس از موعد قانونی امکان ویرایش وجود ندارد.
۳- پس از دریافت کد رهگیری امکان صدور قبض فراهم می باشد.
در صورتی که پس از ثبت نهایی خطاهایی توسط سیستم دریافت شد نسبت به برطرف نمودن خطاها اقدام نموده و سپس مجدداً به این صفحه برگشته و کلید ثبت نهایی را کلیک می نماییم. و سپس در صورت نیاز به چاپ اظهارنامه بر روی گزینه چاپ اظهارنامه در بالای صفحه کلیک می نماییم.
۲۴) در صورت نیاز به ویرایش نمایش ویا حذف اظهارنامه می توانیم بر روی لیست اظهارنامه ها در تصویر قبل کلیک نموده و به صفحه اولیه هدایت گردیم تا امکان هر یک از انتخاب های گفته شده را داشته باشیم.
۲۵) چنانچه هر یک از گزینه های ویرایش یا حذف را انتخاب کنیم هشدار زیر به نمایش در می آید. در صورت زدن تیک شرایط فوق را خوانده و میپذیرم و ارسال کد تایید، کد پیامک شده را وارد سامانه نموده و اظهارنامه مورد نظر حذف می گردد.