مالیات ها و عوارضاتی که هنگام فروش خودرو باید پرداخت شود
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال:خودروی خودم را میخواهم بفروشم، مشمول چه مالیات و عوارضهایی میشوم؟
پاسخ :
برای فروش خودرو مشمول مالیاتها و موارد ذیل خواهید شد:
1. مالیات و عوارض شمارهگذاری وسائط نقلیه
2. عوارض سالانه و عوارض سالانه آلایندگی وسائط نقلیه
3. مالیات نقل و انتقال وسائط نقلیه
4. مالیات مشاغل خودرو (درصورتی که خودروی شما تاکسی، وانت، کامیون و نظایر آن باشد.)
قانون مالیات بر ارزش افزوده - فصل هفتم - مالیاتها و عوارض خاص
بند ب - مالیات و عوارض شمارهگذاری وسائط نقلیه
ماده۲۸- شمارهگذاری انواع خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت، براساس رتبه انرژی آنها، که به تایید سازمان ملی استاندارد ایران رسیده است، طبق نرخهای مندرج در جدول زیر مشمول مالیات و عوارض سبز میباشد. ماخذ مالیات و عوارض موضوع این ماده، قیمت فروش کارخانه در مورد تولیدات داخلی و مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی برای خودروهای وارداتی است.
تبصره۱- ماخذ مالیات و عوارض موضوع این ماده برای انواع خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتهای تولید داخل یا وارداتی تا پایان دیماه، توسط سازمان تعیین و برای اجراء در سال بعد اعلام میشود. ماخذ مزبور برای وسائط نقلیهای که جدیداً تولید یا وارد میشوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات توسط سازمان تعیین و اعلام میشود.
تبصره۲- خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتهای برقی و تمام برقی (هیبرید پلاگین) به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت مشمول مالیات و عوارض موضوع این ماده نمیباشد.
تبصره۳- وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این قانون، با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان ملی استاندارد ایران، فهرست کلیه خودروها و موتورسیکلتهای تولید داخل و وارداتی را با توجه به رتبه انرژی، که در برچسب انرژی آنها درج شده است، بهصورت برخط به سازمان اعلام نماید و برای اطلاع عموم، منتشر نماید.
تبصره۴- در صورتی که خودروها و موتورسیکلتهای موضوع این مادهفاقد برچسب انرژی مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران باشند، مصداق وسائط نقلیه ردیف (G) تلقی میشود.
تبصره۵- اشخاص حقوقی واردکننده و تولیدکنندگان انواع وسائط نقلیه موضوع این مادهمکلفند اظهارنامه مربوط به مالیات و عوارض شمارهگذاری و همچنین مشخصات دقیق وسائط نقلیه فروختهشده هرماه را حداکثر تا پانزدهم ماه بعد بهنحوی که سازمان اعلام میکند، به سازمان تسلیم و مالیات و عوارض متعلق به آن را پرداخت نمایند. عدم پرداخت مذکور در مهلت مقرر، موجب جریمه غیرقابل بخشودگی به میزان دهدرصد (۱۰%) مالیات و عوارض موضوع این مادهو در صورت تاخیر در پرداخت آن، مشمول جریمههای موضوع ماده(۳۷) این قانون میشود.
تبصره۶- اشخاص حقیقی واردکننده خودرو و موتورسیکلت مکلفند قبل از شمارهگذاری، با مراجعه به ادارات امور مالیاتی ذیربط، مالیات و عوارض متعلق به آن را به ترتیبی که سازمان تعیین مینماید پرداخت کنند. شمارهگذاری وسائط نقلیه متعلق به دولت و نیروهای نظامی و انتظامی نیز مشمول این مادهاست.
تبصره۷- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (معاونت راهنمایی و رانندگی) مکلف است قبل از شمارهگذاری وسائط نقلیه وارد شده توسط اشخاص حقیقی، گواهی پرداخت مالیات و عوارض را بررسی و از شمارهگذاری وسائط نقلیهای که مالیات و عوارض آنها پرداخت نشده است، خودداری نماید.
پ- عوارض سالانه و عوارض سالانه آلایندگی وسائط نقلیه
ماده۲۹- عوارض سالانه کلیه وسائط نقلیه اعم از خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلتها بهشرح ذیل تعیین میشود:
الف- وسائط نقلیه تولید داخل معادل یک درهزار قیمت فروش کارخانه و وسائط نقلیه وارداتی معادل یک و نیم در هزار مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی مشمول عوارض سالانه میشوند. ماخذ محاسبه عوارض موضوع این بند ماخذ مذکور در تبصره (۱) ماده(۲۸) این قانون است.
ب- وسائط نقلیه در شهرهای آلوده تا دهسال پس از تولید با ماخذ مذکور در تبصره (۱) ماده(۲۸) این قانون و معادل یکبیستم نرخهای مندرج در جدول مادهمذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی وسائط نقلیه علاوه بر عوارض موضوع بند «الف» این مادهمیشوند. پس از سال دهم تولید، هر سال به میزان دهدرصد (۱۰%) به نرخ پایه عوارض آلایندگی وسائط نقلیه مذکور اضافه میشود تا حداکثر به دو برابر نرخ پایه افزایش یابد. وسائط نقلیهای که نرخ عوارض سالانه آلایندگی آنها در جدول ذیل ماده(۲۸) صفر میباشد، تا سپری شدن پنجسال از سال تولید، از پرداخت عوارض سالانه آلایندگی معاف میباشند و پس از آن، وسائط نقلیه سنگین با نرخی معادل یکدهم نرخهای مندرج در ردیف (D) جدول ماده(۲۸) و سایر وسائط نقلیه با نرخی معادل یکدهم نرخهای مندرج در ردیف (C) جدول مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی میباشند. در مورد خودروهایی که تولید یا واردات آنها متوقف میشود، ماخذ محاسبه توسط سازمان و متناسب با آخرین سال تولید یا واردات تعیین میشود. فهرست شهرهای آلوده که وسائط نقلیه با پلاک انتظامی متعلق به شهرهای مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی میشوند، حداکثر تا پایان دیماه هر سال با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست و تصویب هیات وزیران برای اجراء در سال بعد تعیین میشوند.
تبصره۱- وزارت کشور مکلف است با ایجاد سامانه الکترونیک متمرکز عوارض سالانه وسائط نقلیه، امکان پرداخت و صدور الکترونیکی مفاصاحساب عوارض موضوع بندهای «الف» و «ب» این مادهرا برای مالکان و استعلام برخط میزان عوارض پرداخت نشده مربوط به وسائط نقلیه را برای نیروی انتظامی و دفاتر اسناد رسمی فراهم کند.
تبصره۲- پرداخت عوارض موضوع بندهای «الف» و «ب» این مادهبرعهده مالک است. مالکان وسائط نقلیه مکلفند عوارض مذکور هر سال را تا پایان همان سال پرداخت نمایند. چنانچه مالکیت وسائط نقلیه مذکور پس از سال تولید تغییر نماید، پرداخت عوارض سالانه و عوارض سالانه آلایندگی موضوع این مادهاز سال انتقال بر عهده مالک جدید است.
تبصره۳- وسائط نقلیهای که گواهی اسقاط دارند، در سال اسقاط، مشمول عوارض بند «ب» موضوع این مادهنمیشوند.
تبصره۴- کلیه وسائط نقلیه که قبل یا بعد از لازمالاجراءشدن این قانون شمارهگذاری شده باشند نیز مشمول عوارض موضوع این مادهمیشوند.
تبصره۵- ثبت سند انتقال وسائط نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (معاونت راهنمایی و رانندگی)، منوط به تسویه عوارض بندهای «الف» و «ب» این مادهمربوط به وسائط نقلیه مورد معامله و سایر وسائط نقلیه متعلق به انتقالدهنده و انتقالگیرنده است.
تبصره۶- پرداخت عوارض موضوع بندهای «الف» و «ب» این مادههرسال، حداکثر تا پایان همان سال، موجب برخورداری از تخفیف به میزان بیستدرصد (۲۰%) است.
تبصره۷- پرداخت عوارض مذکور پس از موعد مقرر مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل دهدرصد (۱۰%) عوارض سالانه است و در صورت تاخیر بیش از یکماه، علاوه بر جریمه مذکور مشمول جریمهای معادل دودرصد (۲%) عوارض سالانه به ازای هر ماه نسبت به مدت تاخیر است.
تبصره۸- در صورتی که مالک یا مالکان خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت از پرداخت عوارض موضوع این مادهبه مدت پنجسال از سال مالکیت، خودداری نمایند و یا مبلغ عوارض و جریمه پرداختنشده از پنجدرصد (۵%) نصاب معاملات کوچک موضوع جزء (۱) ماده(۳) قانون برگزاری مناقصات مصوب ۲۵/۱/۱۳۸۳، بیشتر شود، نیروی انتظامی موظف است براساس فهرست اعلامی وزارت کشور نسبت به توقف وسائط نقلیه مزبور تا پرداخت بدهی اقدام کند.
تبصره۹- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و شهرداریها مکلفند امکان دسترسی برخط به پایگاه اطلاعات وسائط نقلیه خود را با رعایت طبقهبندی برای وزارت کشور فراهم کنند.
تبصره۱۰- وزارت کشور موظف است نسبت به اطلاعرسانی در خصوص وظایف و تکالیف مالکان وسائط نقلیه به طرق مقتضی از جمله از طریق ارسال پیامک اقدام کند.
تبصره ۱۱- آییننامه اجرائی این مادهظرف سهماه از تاریخ ابلاغ این قانون با پیشنهاد وزارت کشور بهتصویب هیات وزیران میرسد.
ت- مالیات نقل و انتقال وسائط نقلیه
ماده۳۰- نقل و انتقال انواع خودرو و موتورسیکلت، به استثنای ماشینهای راهسازی، کارگاهی، معدنی، کشاورزی و شناورها، مشمول مالیات نقل و انتقال بهشرح ذیل میباشند:
تولید داخل به میزان یکدرصد (۱%) و وارداتی دودرصد (۲%) به ماخذ مذکور در تبصره (۱) ماده(۲۸) این قانون برای سال تولید. ماخذ محاسبه مالیات موضوع این مادهتا ششسال پس از سال تولید، سالانه دهدرصد (۱۰%) همان ماخذ کاهش مییابد و برای سالهای ششم به بعد، چهلدرصد (۴۰%) ماخذ یادشده است.
تبصره۱- ثبت سند انتقال وسائط نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی، منوط به پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این مادهو به ترتیبی است که سازمان مقرر میکند. مراجع مزبور در صورت تخلف از این حکم، ملزم به پرداخت دوبرابر مالیات پرداخت نشده هستند.
تبصره۲- اولین انتقال خودرو از کارخانجات سازنده و یا وصل کننده قطعات پیش ساخته (مونتاژکننده) داخلی و یا واردکنندگان (نمایندگیهای رسمی شرکتهای خارجی) به خریداران و همچنین هرگونه انتقال به صورت صلح و هبه به نفع دولت مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این مادهمیشود.
تبصره۳- نقل و انتقال انواع خودرو و موتورسیکلت با پلاک انتظامی مناطق آزاد تجاری- صنعتی مشمول مالیات موضوع این مادهنمیشود.