علت عدم قبول هزینه ها توسط اداره مالیاتی
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال:اداره مالیات هزینه‌های من را قبول نمی‌کند، علت چیست؟
پاسخ :
اداره مالیات فقط هزینه‌هایی را می‌تواند قبول نماید که:
•اولاً: مدارک و مستندات آن هزینه‌ها به طور کامل به اداره مالیاتی ارائه گردیده است و
•: ثانیاً: هزینه‌های ارائه شده منطبق با قوانین و مقررات قابل پذیرش باشد.
اگر منظور شما اینست که به صورت شفاهی به مامور مالیاتی بگویید که من فلان هزینه را انجام داده ام و باید قبول کنید که قطعاً کسی حق را به شما نخواهد داد.
اما اگر منظور این است که مدارک و اسناد مالی خود را در موعد مقرری که به شما ابلاغ شده به اداره مالیاتی ارائه نموده اید و اداره مالیات آن را قبول نمی‌کند می‌تواند 2 دلیل مهم داشته باشد:
1. اسناد و مدارک شما مطابق قوانین و مقررات، قابل قبول نیست.
2. سخت گیری بیش از حد مامور مالیاتی باعث عدم پذیرش برخی اسناد و مدارک هزینهای شما گردیده است.
البته این مورد اخیر (سخت گیری) ممکن است نظر شخصی شما باشد و مامور مالیاتی به درستی و مطابق قوانین و مقررات از پذیرش هزینه‌های شما خودداری کرده است.
در هر حال آنچه مهم است بدانید این است که هزینه‌هایی از شما پذیرفته می‌شود که حائز شرایط اصلی به شرح ذیل باشد:
1. در حدود متعارف باشد. (مثلاً شما به یک نیروی خدماتی نمی‌توانید ماهانه 100 میلیون تومان پرداخت نمایید.)
2. اسناد و مدارک آن هزینه ارائه گردد. (مثلاً صورتحساب هزینه ارائه گردیده و مطابق قوانین و مقررات باشد.)
3. هر هزینهای که ارائه می‌گردد مربوط به درآمد موسسه در همان سال باشد. (مثلاً هزینه سال 1401 نمی‌تواند برای سال 1400 در نظر گرفته شود.)
4. برای برخی هزینه‌هایی که سقف تعیین شده، بیش از سقف در نظر گرفته شده در قانون و مقررات نباشد.
5. هزینه الزاماً مربوط به همین کسب و کار باشد. (هزینه مربوط به کسب و کار دیگر یا هزینه‌های مربوط به زندگی شخصی از قبیل خوراک و پوشاک و مسکن برای خود و خانواده نباشد.)
6. هزینه الزاماً می‌بایست مربوط به درآمدهایی باشد که مشمول مالیات می‌گردد. (به این معنی که شما چنانچه توامان فعالیت‌ها و درآمدهای معاف (یا با نرخ صفر) دارید، نمی‌توانید هزینه‌های مرتبط با آن درآمدهای معاف (نرخ صفر) را ارائه نموده و درخواست پذیرش آن را داشته باشید.)
7. هزینه‌هایی که انجام می‌دهید چنانچه از مبلغی بالاتر باشد باید از حساب بانکی مربوط به شغل شما به حساب طرف دیگر معامله منتقل گردد. (1. طبق آخرین تعدیل، این مبلغ در تبصره 3 ماده 147 20,000,000 تومان است. 2. هزینه‌هایی که به شیوه تهاتری انجام می‌شود از این بند مستثنی هستند.)
8. عنوان هزینه انجام شده در ذیل ماده 148 قانون مالیاتهای مستقیم یا سایر قوانین و مقررات ذکر شده باشد.
قانون مالیاتهای مستقیم - ماده 147[1]
هزینه‌های قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به شرحی‌که ضمن مقررات این قانون مقرر می‌گردد عبارت است از هزینه‌هایی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصاب‌های مقرر باشد. در مواردی‌که هزینهای در این قانون پیش‌بینی نشده یا بیش از نصاب‌های مقرر در این قانون بوده ولی پرداخت آن به موجب قانون و یا مصوبه هیأت وزیران صورت گرفته باشد قابل قبول خواهد بود.
تبصره 1- از لحاظ مقررات این فصل، کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع ماده (95) این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر می‌باشند، در حکم موسسه محسوب می‌شوند. همچنین هزینه‌های قابل قبول مالیاتی در مورد سایر صاحبان مشاغل نیز قابل پذیرش است.
تبصره 2- هزینه‌های مربوط به درآمدهایی که به موجب این قانون از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات با نرخ صفر بوده یا با نرخ مقطوع محاسبه می‌شود، به‌عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی شناخته نمی‌شوند.
تبصره 3[2]- پذیرش هزینه‌های پرداختی قابل قبول مالیاتی موضوع این قانون که به شیوه تهاتری انجام نشود از مبلغ دویست میلیون (200,000,000) ریال به بالا منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه (سیستم) بانکی خواهد بود.[3]
1. به موجب (تبصره 5 ماده 8، تبصره 7 ماده 27 و مواد 28 و 30 موضوع ماده 33) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 که از تاریخ 1400/10/13 لازم الاجرا می‌باشد;
الف. آن قسمت از مالیات و عوارض پرداختی مودیان که طبق مقررات این قانون قابل تهاتر یا استرداد نیست، به عنوان هزینه‌های قابل قبول موضوع قانون مالیاتهای مستقیم محسوب می‌شود.
ب. سرمایه‌گذاری‌هایی که به‌منظور رفع یا کاهش آلایندگی واحدهای آلاینده انجام می‌شود، در صورت تأیید رفع یا کاهش آلایندگی توسط سازمان حفاظت محیط زیست، در سال اول یا سالهای بعد، از بدهی عوارض آن واحدها کسر می‌شود و در صورتی که به رفع یا کاهش آلایندگی منجر نشود، به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته می‌شود.
ج. مالیات و عوارض سبز مربوط به شماره‌گذاری انواع خودروهای سبک و سنگین و موتورسیکلت، براساس رتبه انرژی آنها، که به تأیید سازمان ملی استاندارد ایران رسیده است، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته می‌شود.
د. مالیات نقل و انتقال انواع خودرو و موتورسیکلت، به استثنای ماشین‌های راهسازی، کارگاهی، معدنی، کشاورزی و شناورها، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته می‌شود.
2. به موجب تصویب نامه شماره 77899/ت59727ه- مورخ 09/05/1401، پذیرش هزینه‌های پرداختی قابل قبول، به مبلغ 200,000,000 ریال، افزایش یافت.
3. به موجب بند 37 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم، مصوب 31/04/1394، تبصره ماده (147) قانون حذف و سه تبصره به ماده (147) قانون الحاق شد.
«تبصره حذفی ماده 147:
تبصره- از لحاظ مقررات این فصل موسسه عبارت است از کلیه اشخاص حقوقی و همچنین صاحبان مشاغل موضوع بندهای (الف) و (ب) ماده (95) این قانون.»
