نحوه عمل اداره مالیات بعد از صدور برگ تشخیص یا مطالبه
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال:بعد از اینکه برگ تشخیص یا مطالبه صادر شد اداره مالیات به چه شکل عمل میکند؟
پاسخ :
بعد از صدور برگ تشخیص یا مطالبه نوبت به ابلاغ برگههای مالیاتی است. باتوجه به اینکه ابلاغ برگههای مالیاتی به صورت الکترونیکی صورت میگیرد، بلافاصله پس از صدور برگ تشخیص یا مطالبه، پیامکی از طرف سازمان مالیاتی برای شما ارسال خواهد شد. لازم است وارد سامانه https://my.tax.gov.ir/ شده و از قسمت مربوطه نسبت به مشاهده برگ مالیاتی خود اقدام کنید.
چنانچه ظرف 20 روز از تاریخ پیامک نسبت به مشاهده برگ مالیاتی خود اقدام نکنید، به صورت سیستمی ابلاغ قانونی به شما ثبت خواهد شد. پیشنهاد میشود که از چنین وضعیتی جلوگیری به عمل آورید زیرا که برگ مالیاتی که ابلاغ قانونی شده باشد، امکان توافق با حسابرس کل مالیاتی (ممیز کل) را از شما سلب نموده، شما را به صورت پیش فرض معترض به برگ مالیاتی قلمداد کرده و پرونده شما مستقیماً به هیات حل اختلاف مالیاتی ارجاع میگردد.
در صورتی که در موعد مقرر و قبل از 20 روز (پیشنهاد میشود در روزهای ابتدایی بعد از ارسال پیامک سازمان) به سامانه مربوطه مراجعه و برگ مالیاتی خود را مشاهده نمایید.
تاریخ مشاهده برگ مالیاتی، تاریخ ابلاغ برگ محسوب شده و شما از روز ابلاغ (روز مشاهده) 30 روز فرصت اعتراض خواهید داشت.
درصورتی که مالیات درج شده در برگ تشخیص را قبول دارید نسبت به صدور قبض از طریق سامانه و پرداخت آن اقدام نمایید در غیر اینصورت پیشنهاد میشود قبل از 30 روز مهلت اعتراض، به اداره مالیاتی مربوطه خود مراجعه نموده و نسبت به دریافت تصویر گزارشات حسابرسی اقدام نمایید.
سعی کنید پس از دریافت گزارشات حسابرسی با مشورت یک وکیل مالیاتی نسبت به تنظیم لایحه مالیاتی و پس از آن ثبت اعتراض و بارگذاری لایحه دفاعیه در سامانه مربوط و قبل از اتمام 30 روز اقدام نمایید.
دستورالعمل ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی شماره: 200/1401/531 تاریخ: 25/04/1401
با عنایت به تبصره (1) ماده (219) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 31/04/1394 و بند (ح) ماده (68) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی به شرح زیر مقرر میشود:
ماده (1): تعاریف
1- سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور
2- مودی: تمامی اشخاصی که بر مبنای قوانین مالیاتی (اعم از قوانین مالیاتهای مستقیم، مالیات بر ارزش افزوده، پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان) و یا احکام مالیاتی سایر قوانین (از جمله قوانین بودجه، قوانین برنامههای توسعه و...) برای آنها به هر نحو یا در هر مرحله از طریق سامانههای سازمان، اوراق مالیاتی قابل ابلاغ صادر میشود.
3- اوراق مالیاتی: عبارت است از کلیه اوراق صادره (ثبت شده) قابل ابلاغ به مودی توسط سامانههای مالیاتی.
4- ابلاغ الکترونیکی: ابلاغ اوراق مالیاتی با استفاده از بسترهای الکترونیکی، مخابراتی یا سایر شیوههای نوین.
5- حساب کاربری:کارپوشه الکترونیکی که به هر یک از مودیان ثبتنام شده در نظام مالیاتی، جهت دسترسی به خدمات مالیاتی الکترونیکی، حسب مورد اختصاص مییابد. حساب کاربری هر مودی دارای شناسه کاربری و گذر واژه یکتاست.
6- درخواست خدمات الکترونیکی: فرمی الکترونیکی که مودی در قالب آن، تقاضای خود را برای بهرهمندی از خدمات الکترونیکی نظیر ابلاغ اوراق مالیاتی، ثبت اعتراضات، درخواستهای مرتبط با اوراق قطعی و... اعلام و تأیید مینماید که از شرایط وآثار ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی و واکنشهای الکترونیکی خود نسبت به این اوراق مطلع است.
7- ق.م.م: قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1366/12/03 و اصلاحات و الحاقات بعدی آن.
ماده (2): ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی
1- تمامی مودیان دارای ثبتنام در نظام مالیاتی که درخواست خدمات الکترونیکی را تایید و ارسال کردهاند، مشمول خدمات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی میشوند. برای این دسته از مودیان، اوراق مالیاتی بلافاصله پس از صدور در سامانههای مالیاتی در حساب کاربری مودی بارگذاری و همزمان، پیامک اطلاعرسانی برای وی ارسال میشود. حسب واکنش مودی به اوراق بارگذاری شده، ابلاغ الکترونیکی به نحو زیر محقق و ضمن ارسال پیامک اطلاع رسانی مناسب برای مودی، تاریخ ابلاغ در اوراق و سامانهها منعکس میشود.
2- تاریخ رویت اوراق مالیاتی توسط مودی طی بیست روز از زمان بارگذاری در حساب کاربری، تاریخ ابلاغ به مودی محسوب میشود. تاریخ و زمان رویت اوراق مالیاتی و سایر جزئیات در سیستم ذخیره شده و کلیه آثار ابلاغ واقعی به آن مترتب است. ورود به حساب کاربری و رویت اوراق مالیاتی به منزله رسید ابلاغ الکترونیکی میباشد.
3- خودداری از مراجعه به حساب کاربری ظرف بیست روز از تاریخ بارگذاری اوراق مالیاتی، در حکم استنکاف از گرفتن اوراق مالیاتی بوده و روز بیست و یکم به عنوان تاریخ ابلاغ قانونی محسوب میگردد. چنانچه روز بیست و یکم با تعطیل/تعطیلات رسمی یا عمومی مصادف شود، اولین روز بعد از تعطیل/تعطیلات مزبور به عنوان روز ابلاغ در نظر گرفته میشود.
ماده (3): اصالت اوراق بارگذاری شده در حساب کاربری
1- با توجه به یکتا و محرمانه بودن نام کاربری و گذر واژه مأموران مالیاتی برای ورود به سامانههای سازمان، صدور اوراق در سامانه در حکم امضای برگه توسط مأمور مالیاتی مربوط (از جمله حکم ماده 237 ق.م.م) است. لذا تا زمان پیادهسازی امضای الکترونیکی در سامانههای سازمان، اوراق بارگذاری شده در حساب کاربری مودی بدون امضای فیزیکی در تمام مراجع مالیاتی قابل قبول خواهد بود.
2- امکان رویت تاریخ ابلاغ و اصالتسنجی سیستمی اوراقی که از طریق سیستم ابلاغ در اختیار مودی قرار گرفته است، با در نظر گرفتن قوانین و مقررات و رعایت محرمانگی اطلاعات، برای مراجع درون و برون سازمانی فراهم است.
ماده (4): غیر فعال سازی حساب کاربری
در موارد زیر مودی از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج و حساب کاربری وی غیر فعال میشود. اوراق مالیاتی این گروه از مودیان باید وفق مواد 203 الی 209 ق.م.م به صورت فیزیکی ابلاغ شود:
در مورد اشخاص حقیقی در صورت فوت مودی و در مورد اشخاص حقوقی در صورت ثبت انحلال آنها در مرجع ثبت شرکتها، مودی از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج میشود. غیرفعالسازی حساب کاربری به صورت خودکار توسط سیستم و بر مبنای اطلاعات روزانه دریافتی از سرویس متوفیان ثبت احوال و سرویس آگهی تغییرات ثبت شرکتها، انجام میگیرد. در صورت عدم امکان دریافت سرویسهای مذکور از مراجع ذیربط، اداره امور مالیاتی مربوط میتواند بر مبنای مدارک دریافتی از وراث متوفی یا مدیر تصفیه شرکت منحله، نسبت به غیر فعالسازی حساب کاربری مودی اقدام کند.
1- اشخاص ورشکسته در صورت وصول رای قطعی دادگاه مبنی بر ورشکستگی مودی، از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج میشوند و اداره امور مالیاتی ذیربط باید بلافاصله پس از دریافت رای مذکور نسبت به غیر فعالسازی حساب کاربری مودی اقدام کند.
2- چنانچه بر اساس وصول آرای قطعی مراجع قضایی، تاییدیه سازمان پزشکی قانونی یا تاییدیه رسمی بیمارستانها و مراکز درمانی معتبر برای اداره امور مالیاتی محرز شود که مودی به دلیل مشکلات ذهنی یا جسمی قادر به استفاده از حساب کاربری خود نیست، اداره امور مالیاتی باید نسبت به غیر فعالسازی حساب کاربری مودی اقدام نماید.
ماده (5): اعتراض مودی به صحت ابلاغ الکترونیکی
اعتراض به صحت ابلاغ الکترونیکی، در موارد زیر مجاز بوده و از طریق هیات موضوع ماده 216 ق.م.م قابل رسیدگی خواهد بود:
1- مودی، متکی بر دلایل و اسناد و مدارک معتبر اثبات نماید، به دلیل عدم دسترسی به سامانههای رایانهای/ مخابراتی یا نقص در این سامانهها از بارگذاری اوراق یا مفاد ابلاغ مطلع نشده است.
2- ابلاغ الکترونیکی در شرایطی انجام گرفته باشد که حساب کاربری مودی میبایست غیر فعال بوده و یا مودی از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج شده باشد.
ماده (6): قواعد و سازوکارهای اجرایی ابلاغ الکترونیکی
مقررات و قواعد عام ابلاغ الکترونیکی از جمله شرایط بهرهمندی از این خدمت، مواعد، شیوه تأیید اصالت اوراق ابلاغی و نیز اعتراض به ابلاغ الکترونیکی، در این دستورالعمل تعیین شده است. دفتر امور مودیان و خدمات مالیاتی موظف است با هماهنگی و تایید معاونت درآمدهای مالیاتی به ترتیب زیر نسبت به بررسی، وضع و ابلاغ قواعد جدید و ساز و کارهای اجرایی مرتبط با این دستورالعمل اقدام نماید:
1- تعیین سازوکارها و تهیه شیوهنامههای اجرایی لازم برای پیادهسازی مفاد این دستورالعمل از جمله نحوه فعالسازی و غیر فعالسازی حساب کاربری برای مودیان، شیوههای اخذ درخواست خدمات الکترونیک از مودیان، نحوه نظارت بر فرآیندهای مربوط و سایر ساز وکارهای مرتبط با اجرای این دستورالعمل;
2- بازبینی قواعد ابلاغ الکترونیکی در مواردیکه به علت بروز الزامات اجرایی یا تغییرات قانونی، برای اوراق مالیاتی خاص نیاز به تغییر یا بازبینی بخشی از قواعد (مانند رعایت فاصله زمانی میان صدور و بارگذاری برگه، دریافت تأییدیههای سیستمی و.... یا اجتناب از ابلاغ الکترونیکی برای اوراق خاص) باشد. در صورت ایجاد الزامات قانونی و اجرایی جدید، دفاتر ستادی ذیربط مکلفند مراتب را به همراه تمام مستندات و الزامات قانونی جهت اعمال به دفتر امور مودیان و خدمات مالیاتی اعلام نمایند.
3- طراحی و پیادهسازی سامانه مدیریت یکپارچه ابلاغ جهت پیگیری و نظارت بر ابلاغ اوراقی که از فرآیند ابلاغ الکترونیکی خارج میشوند، ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این شیوه نامه با همکاری واحدهای ذیربط در معاونت فناوریهای مالیاتی.
ماده (7): ابلاغ دستورالعمل
این دستورالعمل در (7) ماده تهیه و از تاریخ 01/06/1401 لازم الاجرا میباشد.
داود منظور - رییس کل سازمان امور مالیاتی کشو