مهلت زمانی ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده و تفاوت اظهارنامه قانون قبل و جدید
برگرفته از کتاب گنجینه مالیات (1)
مؤلف: رضا ناجی مدیر ناجی تکس
سوال: اظهارنامه ارزش افزوده را چه زمانی ارسال کنم؟ اهمیت اظهارنامه در قانون قبل با جدید در چیست؟
پاسخ مختصر:
در قانون قدیم و موقت ارزش افزوده شما مکلف بودید حداکثر تا 15 روز پس از هرفصل نسبت به ارسال اظهارنامه اقدام نمایید و در صورت عدم ارسال اظهارنامه در موعد مقرر، مشمول 2 نوع جریمه مرتبط می‌شدید:
1. پنجاه درصد (۵۰%) مالیات متعلق
2. جریمه 2 درصدی ماهانه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر
در قانون جدید (دائمی) ارزش افزوده آنچه مهمتر از ارسال اظهارنامه است این است که شما باید تا یک ماه پس از هر فصل، مبلغ مالیات و عوارض متعلقه را پرداخت نمایید در غیر این صورت تحت هر شرایطی و با هرعنوانی مانند موارد ذیل که منجر به پرداخت کمتر مالیات و عوارض ظرف یک ماه فوق گردد، مشمول جریمه 2 برابر (در صورت تکرار تخلف قبل از دوسال، سه برابر مالیات پرداخت‌نشده) مالیات و عوارض کمتر پرداخت شده از مبلغ واقعی خواهید شد:
1. معامله‌ای را کتمان نمایید.
2. برای کمتر شدن مالیات، خرید خود را بیشتر اعلام کنید.
3. برای کمتر شدن مالیات، فروش خود را کمتر اعلام کنید.
4. صورتحساب معامله یا فروشی که خودتان انجام داده اید را به نام دیگری صادر کنید.
5. صورتحساب معامله یا فروشی که دیگری باید صادر کند را به نام خود صادر کنید.
6. به اسناد صوری استناد نمایید.
7. هر عمل دیگری که منجر به کم‌اظهاری مالیات یا استرداد غیرواقعی شود.
نکته
چنانچه شما طبق فراخوان‌های موجود:
1. مکلف به ثبت نام و اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان نشده اید و یا اگر
2. مکلف به ثبت نام و اجرای آن شده اید ولی هنوز اقدامی نکرده اید،
مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی خواهید بود و در صورت عدم تسلیم اظهارنامه که منجر به عدم پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده ظرف یک ماه از آخر هر فصل گردد، مشمول جریمه ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا دوبرابر مالیات و عوارض پرداخت‌نشده، هر کدام بیشتر باشد خواهید شد.
قانون موقت مالیات بر ارزش افزوه مصوب 1387
ماده 21- مؤدیان مالیاتی مکلفند، اظهارنامه هر دوره مالیاتی را طبق نمونه و دستورالعملی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام میشود، حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ انقضاء هر دوره، به ترتیب مقرر تسلیم و مالیات متعلق به دوره را پس از کسر مالیاتهایی که طبق مقررات این قانون پرداخت کرده اند و قابل کسر می‌باشد، در مهلت مقرر مذکور به حسابی که توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه داری کل کشور) تعیین و توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‌گردد، واریز نمایند.
تبصره ۱- چنانچه مدت فعالیت شغلی مؤدی کمتر از مدت یک دوره مالیاتی باشد، تکلیف مقرر در این ماده نسبت به مدت یاد شده نیز جاری می‌باشد.
تبصره ۲- اشخاص حقیقی و حقوقی که بیش از یک محل شغل یا فعالیت دارند، تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات برای هر محل شغل یا فعالیت به طور جداگانه الزامی است.
تبصره ۳- در مورد کارگاهها و واحدهای تولیدی، خدماتی و بازرگانی که نوع فعالیت آنها ایجاد دفتر، فروشگاه یا شعبه در یک یا چند محل دیگر را اقتضاء نماید، تسلیم اظهارنامه واحد مطابق دستورالعملی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام
می گردد.
تبصره ۴- مؤدیانی که محل ثابت برای شغل خود ندارند، محل سکونت آنان از لحاظ تسلیم اظهارنامه و سایر امور مالیاتی مناط اعتبار خواهد بود.
ماده ۲۲- مؤدیان مالی-اتی در صورت انجام ندادن تکالیف مقرر در این قانون و یا در صورت تخلف از مقررات ای-ن قانون، علاوه بر پرداخت مالیات متعلق و جریمه تأخیر، مشمول جریمه‌ای به شرح زیر خواهند بود:
۵- عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت نام یا شناسایی به بعد حسب مورد، معادل پنجاه درصد (۵۰%) مالیات متعلق؛
ماده ۲۳- تأخیر در پرداخت مالی-اتهای موضوع ای-ن قانون در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمه‌ای به میزان دو درصد (۲%) درماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر خواهد بود.
قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400
ماده۴- مؤدی مکلف است حداکثر تا پایان ماهِ پس از انقضای هر دوره مالیاتی، کل مالیات و عوارضی را که طی آن دوره به فروش کالا و یا ارائه خدمات توسط وی تعلق گرفته است، با رعایت تبصره (۲) این ماده و پس از کسر اعتبار مالیاتی خود، به ترتیبی که سازمان مقرر می‌کند، پرداخت نماید.
ماده۱۳- پس از راه‌اندازی سامانه مؤدیان، همه مشمولان این قانون موظفند به ترتیبی که سازمان مقرر و اعلام می‌کند، در سامانه مزبور ثبت نام نموده و معاملات خود را در آن ثبت نمایند. ثبت معاملات (خرید و فروش) در سامانه مؤدیان، به منزله ثبت در دفاتر قانونی است. تا آن زمان، ترتیبات ثبت‌نام، نحوه ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی و رسیدگی به آنها حسب مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۷/۲/۱۳۸۷ و اصلاحات بعدی آن است. در سایر موارد، مفاد این قانون جاری است.
ماده۳۵- مؤدیانی که از عضویت در سامانه مؤدیان امتناع ورزیده‌اند علاوه بر پرداخت جریمه‌های موضوع بند «الف» ماده(۳۶) این قانون و بند «ب» ماده(۲۲) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان مکلفند اظهارنامه هر دوره مالیاتی خود را حداکثر تا یک‌ماه پس از پایان هر دوره مالیاتی به سازمان تسلیم و مالیات و عوارض فروش خود را به حساب سازمان واریز نمایند.
ماده۳۶- مؤدیان در صورت ارتکاب تخلفات ذیل علاوه بر پرداخت مالیات و عوارض، مشمول جریمه‌هایی به‌شرح زیر می‌باشند:
الف- تا زمان استقرار سامانه مؤدیان «موضوع قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان» عدم تسلیم اظهارنامه در هر دوره مالیاتی برای کلیه مؤدیان و بعد از استقرار سامانه مذکور برای آن دسته از مؤدیانی که از عضویت در سامانه مؤدیان امتناع کرده‌اند: ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا دوبرابر مالیات و عوارض پرداخت‌نشده تا موعد مقرر در ماده(۴) این قانون، هر کدام بیشتر باشد. این جریمه علاوه بر جریمه مذکور در بند «ب» ماده(۲۲) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان است که مؤدی به دلیل عدم ثبت‌نام در سامانه مؤدیان باید بپردازد.
ب- کتمان معامله، بیش‌اظهاری مالیات و عوارض خرید یا کم‌اظهاری مالیات و عوارض فروش، ثبت معامله خود به نام غیر یا معامله غیر به نام خود، استناد به اسناد صوری و هر عمل دیگری که به کم‌اظهاری مالیات یا استرداد غیرواقعی منجر شود: دو برابر مالیات و عوارض پرداخت‌نشده تا موعد مقرر در ماده(۴) این قانون و در صورت تکرار تخلف قبل از دوسال، سه برابر مالیات پرداخت‌نشده.
ج- دریافت مالیات و عوارض توسط اشخاص غیرمجاز: دو برابر مالیات و عوارض دریافتی.
ماده۳۷- تاخیر در پرداخت مالیات‌ها و عوارض موضوع این قانون در مواعد مقرر با رعایت مفاد ماده(۱۹) قانون مالیات‌های مستقیم، موجب تعلق جریمه‌ای به میزان دو‌درصد (۲%) در ماه، نسبت به مالیات و عوارض پرداخت‌نشده و مدت تاخیر از زمان انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات و عوارض، هریک که مقدم باشد، خواهد بود.
تبصره- چنانچه مؤدی خارج از اراده خود امکان پرداخت مالیات و عوارض موضوع این قانون را در مواعد مقرر نداشته باشد، می‌تواند به هیاتهای حل اختلاف مالیاتی اعتراض نماید. در صورتیکه ادعای مؤدی با ارائه اسناد و مدارک مثبته در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی پذیرفته شود، جریمه مذکور بخشیده میشود.
